فشار خون بالا، علائم، کنترل و درمان

فشار خون بالا و هر آنچه که باید درباره آن بدانید

فشار خون بالا یا همان فشار خون غیرطبیعی به معنای افزایش فشار خون در دیواره عروق خونی است. این فشار معمولا به وسیله دو عدد اعلام می‌شود:

• فشار خون سیستولیک (فشار خون در لحظه انقباض قلب)
• فشار خون دیاستولیک (فشار خون در لحظه انبساط قلب).

این دو عدد به واحد میلی‌متر جیوه (میلی‌متر جیوه) اندازه گرفته می‌شوند.

فشار خون بالا می‌تواند نشان‌دهنده مشکلاتی در سیستم قلب و عروق باشد و به عنوان یک علامت احتمالی برای بیماری‌هایی مانند بیماری‌های قلبی، سکته مغزی یا مشکلات کلیوی در نظر گرفته می‌شود.

افزایش فشار خون ممکن است به علت عوامل مختلفی اتفاق بیافتد، از جمله افزایش وزن، نداشتن فعالیت ورزشی منظم، مصرف بالای نمک، مصرف زیاد الکل، استرس و ژنتیک. همچنین، برخی بیماری‌ها مانند دیابت نیز می‌توانند فشار خون را افزایش دهند.

برای تشخیص دقیق و مدیریت مناسب فشار خون بالا، مشاوره با پزشک الزامی است. پزشک متخصص قلب با مطالعه تاریخچه پزشکی شما، انجام آزمایشات و ارزیابی‌های فیزیکی، مشکل و بیماری شما را تشخیص خواهد داد و در صورت لزوم، برنامه‌های درمانی یا تغییرات در سبک زندگی را ارائه خواهد کرد. در این مقاله همراه ما باشید تا هر آنچه که درباره فشار خون بالا و درمان آن باید بدانید را بررسی نماییم.

علائم و نشانه‌های فشار خون بالا

فشار خون بالا معمولا بدون علائم و نشانه‌های واضحی رخ می‌دهد، بنابراین به عنوان “سرطان خاموش” شناخته می‌شود. اما در برخی از موارد، افزایش فشار خون ممکن است با علائمی همراه باشد که برخی از آن‌ها شامل موارد زیر است:

• سردرد متناوب و مزمن به ویژه در صبح
• تاری دید به علت آسیب به عروق خونی چشم
• تنگی نفس و خستگی زودرس به دلیل فشار بر عضلات قلب
• احساس خواب آلودگی
• تغییر در ضربان قلب و نامنظم شدن ریتم آن
• احساس گیجی یا سرگیجه مزمن، مخصوصا در زمان ایستادن یا تغییر وضعیت بدن
• زنگ زدن گوش به صورت مداوم
• احساس کمبود تمرکز و سردرگمی
• خونریزی بینی به علت پارگی مویرگ‌ها

در هر صورت، باید توجه داشت که این علائم ممکن است به دلیل عوامل دیگر نیز ایجاد شوند و تشخیص نهایی تنها توسط پزشک انجام می‌شود. اگر شما یا فردی از نزدیکان شما، علائمی از فشار خون بالا را تجربه کرده‌اید، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا ارزیابی دقیق و درمان مناسب انجام شود. به طور کلی، مدیریت فشار خون از اهمیت زیادی برخوردار است و می‌تواند از مزمن شدن این بیماری و تاثیرات آن بر قلب، عروق و کلیه بکاهد.

۹ راهکار درمان فشار خون بالا و رسیدن به فشار خون نرمال

در صورتی که به بیماری فشار خون بالا مبتلا باشید، پزشک متخصص داروهایی را برای شما تجویز خواهد کرد، اما سبک زندگی نقش بسیار مهمی در درمان این بیماری ایفا می‌کند. کنترل فشار خون با سبک زندگی سالم در پیشگیری، درمان و کاهش نیاز به مصرف داروهای شیمیایی نقش موثری دارد.

در ادامه ۹ تغییر در سبک زندگی که می‌تواند فشار خون را کاهش دهد و آن را در حد نرمال نگه دارد، آورده شده است.

۱. از وزن اضافی خود کاسته و اندازه دور کمر خود را کنترل کنید

افزایش وزن یکی از دلایل اصلی بالا رفتن فشار خون است. کاهش وزن یکی از تغییرات موثر در سبک زندگی برای رسیدن به فشار خون نرمال است. اگر اضافه وزن دارید، حتی کاهش حجم کمی از آن می‌تواند به کاهش فشار خون کمک کند. به طور کلی، فشار خون ممکن است با از دست دادن هر کیلوگرم وزن، حدود ۱ میلی‌متر جیوه (mm Hg) کاهش یابد.

۲. به طور منظم ورزش کنید

فعالیت بدنی منظم می‌تواند فشار خون بالا را حدود ۵ تا ۸ میلی‌متر جیوه (mm Hg) کاهش دهد. مهم است که ورزش را منظم انجام داده و به این صورت از افزایش مجدد فشار خون جلوگیری نمایید. هدف کلی این است که روزانه حداقل ۳۰ دقیقه فعالیت بدنی متوسط را داشته باشید. چند نمونه از ورزش‌های هوازی که می‌تواند به کاهش فشار خون کمک کند عبارتند از:

• پیاده‌روی
• دویدن
• دوچرخه‌سواری
•  شنا
• رقص

۳. رژیم غذایی سالم را رعایت کنید

بهره بردن از یک رژیم غذایی سالم که غنی از غلات کامل، میوه‌ها، سبزیجات، محصولات لبنی کم چرب و کم کلسترول باشد، می‌تواند فشار خون بالا را تا ۱۱ میلی‌متر جیوه (mm Hg) کاهش دهد. نمونه‌هایی از برنامه‌های غذایی که می‌تواند در کنترل فشار خون کمک کند، شامل رژیم غذایی DASH و مدیترانه‌ای هستند.

استفاده از پتاسیم در رژیم غذایی می‌تواند اثرات نمک (سدیم) بر روی فشار خون را کاهش دهد. بهترین منابع پتاسیم مواد غذایی مانند میوه‌ها و سبزیجات هستند، نه مکمل‌ها. بهتر است که روزانه ۳۵۰۰ تا ۵۰۰۰ میلی‌گرم از این مواد غذایی را در رژیم خود قرار دهید.

۴. کاهش مصرف نمک (سدیم) در رژیم غذایی خود

کاهش مصرف نمک در رژیم غذایی می‌تواند بهبود سلامت قلبی را تضمین کرده و فشار خون بالا را در حدود ۵ تا ۶ میلی‌متر جیوه (mm Hg) کاهش دهد. برای کاهش مصرف سدیم در رژیم غذایی خود توصیه‌های زیر را جدی بگیرید:

– برچسب‌های مواد غذایی را بخوانید و سعی کنید مواد غذایی کم نمک‌تر را خریداری نمایید.

– مواد غذایی فرآوری شده و دارای افزودنی در مقایسه به ترکیبات غذایی طبیعی، نمک بسیار بیشتری دارند، بنابراین این نوع از مواد غذایی را از رژیم خود حذف کنید.

– به غذای خود نمک اضافه نکنید. شما می‌توانید از سایر ادویه‌ها برای طعم‌دار کردن غذا استفاده کنید.

– در صورتی که وعده‌های غذایی را خودتان تهیه کنید، به راحتی می‌توانید مقدار نمک آن را کنترل نمایید.

۵. محدود کردن مصرف الکل

مصرف بیش از حد الکل می‌تواند فشار خون را بالا ببرد. همچنین می‌تواند تاثیربخشی داروهای کنترل فشار خون را کاهش دهد. محدود کردن مصرف الکل می‌تواند به کاهش فشار خون در حدود ۴ میلی‌متر جیوه (mm Hg) کمک کند.

۶. ترک سیگار

سیگار کشیدن فشار خون را افزایش می‌دهد، بنابراین ترک آن به کاهش فشار خون کمک خواهد کرد. همچنین ترک سیگار خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی را کاهش خواهد داد و باعث بهبود کیفیت زندگی شما خواهد شد.

۷. خواب کافی و با کیفیت داشته باشید

کیفیت نامناسب خواب، خوابیدن کمتر از ۶ ساعت و بدخوابی می‌تواند در درمان فشار خون بالا تاثیر منفی داشته باشد و یا روند درمان را مختل کند. اگر به طور مکرر مشکل خواب دارید، به پزشک خود اطلاع دهید.  برای داشتن خواب کافی و مناسب به توصیه‌های زیر عمل کنید:

– محیطی آرام را برای خوابیدن فراهم کنید.

– قبل از خواب، کارهای آرامش‌بخش نظیر مدیتیشن و یا حمام آب گرم را امتحان کنید.

– با شکم خالی یا شکم بیش از حد پر، به تخت خواب نروید.

– ۴ ساعت قبل از خوابیدن از مصرف نیکوتین، کافئین و الکل خودداری نمایید.

۸. کاهش استرس

استرس بلندمدت تاثیر قابل توجهی بر فشار خون خواهد گذاشت و منجر به افزایش آن خواهد شد. در صورتی که به علت مشکلات کاری، خانوادگی یا مالی دچار استرس هستید باید در کاهش آن بکوشید، زیرا در دراز مدت سلامت شما را به خطر خواهد انداخت. برای کاهش استرس می‌توانید روش‌های مختلفی را امتحان کنید که برخی از آن‌ها شامل موارد زیر است:

– بهتر است که در انجام کارها برنامه‌ریزی داشته باشید.

– نه گفتن را تمرین کنید.

– از قرار گرفتن در شرایطی که استرس شما را تشدید می‌کند، خودداری نمایید.

– هر روز زمانی را تنها به خودتان اختصاص دهید.

– انجام سرگرمی‌های لذت‌بخش مثل کتاب خواندن، گوش دادن به موزیک، پیاده‌روی، یادگرفتن یک زبان جدید و یا فعالیت‌هایی از این دست را در نظر داشته باشید.

۹. داشتن نظارت خانگی بر روی فشار خون و چکاپ منظم

نظارت خانگی یکی از راهکارهای کنترل فشار خون بالا است. این مسئله از آن جهت مهم است که تاثیر داروها و تغییرات سبک زندگی بر روی فشار خون، به صورت مستقیم بررسی خواهد شد، زیرا گاهی مواقع ممکن است که داروها یا تغییرات ایجاد شده تاثیر قابل توجهی بر کاهش فشار خون شما نداشته باشند و در صورت مشاهده چنین شرایطی سریعا باید به پزشک مراجعه نمایید تا داروهای جدیدی تجویز شود.