سردرد میگرنی، علائم و نشانه‌ ها + درمان بدون دارو

سردرد میگرنی و هرآنچه که باید درباره آن بدانید

سردرد میگرنی (Migraine) یک نوع سردرد شدید است که به طور معمول با علائم دیگری همراه است. این نوع سردرد معمولا به صورت حملات تکراری رخ می‌دهد و ممکن است بر سبک زندگی روزمره فرد تاثیر بگذارد.

علل بروز سردرد میگرنی هنوز به طور کامل مشخص نشده‌اند. اما فرضیه‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهند ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی، تغییرات در فعالیت مغز و اختلال در عملکرد عصبی موجب بروز این نوع سردرد می‌شوند.

علائم سردرد میگرنی

• سردرد شدید و ناخوشایند که ممکن است در یک یا هر دو طرف سر احساس شود
• حساسیت به نور و صدا
•  تهوع و استفراغ
•  عدم توانایی در انجام فعالیت‌های روزمره
• اختلال در بینایی، مانند دیدن نقاط رنگارنگ، خطوط موجی یا تاری دید

در صورتی که شما یا فردی از نزدیکان شما از سردرد میگرنی رنج می‌برید، توصیه می‌شود با پزشک خود مشاوره کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسبی را دریافت نمایید. پزشک می‌تواند بر اساس علائم، تاریخچه پزشکی و تست‌های مرتبط، روش درمان مناسب را تعیین کند.

دلایل بروز سردرد میگرنی

دلایل بروز سردرد میگرنی هنوز به طور کامل مشخص نشده‌اند. با این حال محققان و دانشمندان چند علت را برای بروز این نوع از سردرد معرفی کرده‌اند که شامل موارد زیر است:

عوامل ژنتیکی

برخی از افراد به دلیل وجود تاریخچه خانوادگی سردرد میگرنی، از آن رنج می‌برند. ژنتیک یکی از عواملی است که در بروز این بیماری نقش قابل توجهی دارد.

تغییرات هورمونی

تغییرات هورمونی، به خصوص در زمان پریود، بارداری یا درمان هورمونی، ممکن است سبب بروز سردرد میگرنی شود.

عوامل تحریک‌کننده محیطی

برخی از عوامل محیطی مانند نور زیاد، صداهای بلند، بوی‌های محرک، تغییرات جوی و تنش‌های روحی می‌توانند حملات سردرد میگرنی را تحریک کنند.

مواد مصرفی و غذاها

مصرف برخی از مواد مانند الکل، قهوه، چای، نیکوتین و برخی از غذاها مانند شکلات، مواد نگهدارنده و غذاهای چرب و مواد افزودنی ممکن است عوامل تحریک‌کننده برای سردرد میگرنی باشند.

عوامل روانشناختی و استرس

 تنش‌های روحی، اضطراب، استرس و اختلالات خواب می‌توانند عوامل موثری در بروز سردرد میگرنی باشند.

توصیه می‌شود که در صورت بروز سردرد میگرنی مکرر و شدید، با پزشک خود مشاوره کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسبی دریافت کنید.

بهترین روش درمان سردرد میگرنی

داروها روشی ثابت و معمول برای درمان و پیشگیری از سردرد میگرنی هستند. اما داروها تنها یک بخش از داستان هستند. مراقبت خوب از خودتان و فهمیدن نحوه مقابله با درد میگرنی در هنگام وقوع آن نیز بسیار مهم است. همچنین انتخاب‌ سبک زندگی سالم، می‌تواند دفعات سردردهای میگرنی شما را کاهش داده و از شدت آن بکاهد. ترکیب داروها با تغییر سبک زندگی معمولا بهترین راه برای مقابله با میگرن‌ است. در ادامه برخی از پیشنهاداتی که انجام آن باعث می‌شود سردرد میگرنی بدون نیاز به مصرف دارو برطرف شود را مورد بررسی قرار داده‌ایم.

۱. فراهم کردن یک محیط آرامش‌ بخش

هنگامی که نشانه‌های اولیه‌ی سردرد میگرنی را احساس می‌کنید، در صورت امکان، استراحت کنید و انجام سایر فعالیت‌های خود را به تعویق بیندازید. منابع روشنایی را خاموش کنید و یک مکان کم سروصدا را برای ریلکس کردن انتخاب نمایید، زیرا نور و صدا ممکن است شدت درد میگرنی را بیشتر کنند. این کار را تا آنجا که می‌توانید انجام داده و در یک اتاق تاریک و ساکت استراحت کنید. اگر امکانش برای شما وجود دارد، اندکی بخوابید.

علاوه بر این می‌توانید برای جلوگیری از عود کردن سردرد میگرنی از کمپرس گرم یا سرد نیز در زمان استراحت استفاده نمایید. در این وضعیت هم سرما و هم گرما می‌توانند آرامش‌بخش و موثر باشند، زیرا باعث می‌شوند که انقباضات عضلات سر، آزاد شود و درد میگرنی کاهش پیدا کند. دوش آب گرم نیز می‌تواند تاثیر مشابهی داشته باشد.

علاوه بر مواردی که در بالا ذکر شد، مصرف نوشیدنی حاوی کافئین نیز می‌تواند مفید باشد. مصرف مقادیر کم نوشیدنی کافئین‌دار می‌تواند سردرد میگرنی را در مراحل اولیه مهار کند و تسکین دهد. همچنین، کافئین اثرگذاری مسکن‌هایی مثل آسپرین و تایلنول را افزایش خواهد داد.  

اما مراقب حجم کافئین مصرفی خود در طول روز باشید، زیرا مصرف مکرر و زیاد آن، باعث وابستگی و اعتیاد به این نوشیدنی خواهد شد. همچنین، مصرف کافئین در دیر وقت ممکن است که باعث اختلال در خواب شود که به هم خوردن ریتم خواب، خودش به تنهایی یکی از عوامل تحریک‌کننده میگرن محسوب می‌شود.

۲. با ورزش منظم سلامتی خود را حفظ کنید

در طول فعالیت‌های فیزیکی، بدن شما مواد شیمیایی خاصی را آزاد می‌کند که سیگنال‌های دردی که در حالت عادی به مغز می‌رسند را مسدود خواهد کرد. علاوه بر این ورزش کردن، اضطراب و افسردگی را کاهش می‌دهد که خود یکی از عوامل تشدید کننده سردرد میگرنی است.

همچنین، اضافه وزن خطر سردرد میگرنی را افزایش می‌دهد. حفظ وزن متعادل از طریق ورزش و رژیم غذایی سالم، در مدیریت درد‌های میگرنی نقش قابل توجهی دارد.

با تایید و موافقت پزشک، شما می‌توانید هر نوع ورزشی که از انجام آن لذت می‌برید را انتخاب نمایید. پیاده‌روی، شنا و دوچرخه‌سواری اغلب انتخاب‌های خوبی هستند. فقط به یاد داشته باشید که به تدریج و با آرامش ورزش کنید، زیرا ورزشهای بسیار شدید ممکن است سردردهای میگرنی را تحریک کنند.

۳. داشتن خواب کافی و باکیفیت

برای افرادی که به میگرن مبتلا هستند، گاهی پیش می‌آید که به علت احساس سردرد نتوانند بخوابند و یا نیمه‌شب از خواب بیدار شوند. این موضوع یکی از نشانه‌های نداشتن خواب کافی در افراد مبتلا به سردرد میگرنی است. در ادامه چند راهکار و توصیه برای بالا بردن کیفیت خواب و داشتن خواب بهتر و عمیق‌تر را بررسی کرده‌ایم:

– داشتن خواب منظم: تنظیم زمان خوابیدن و بیدار شدن، در مدیریت سردرد میگرنی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. بهتر است که در یک ساعت مشخص به تخت‌خواب بروید و سر ساعت معینی بیدار شوید، حتی در روزهای تعطیل. چرت بعد از ظهر را نیز به ۲۰ تا ۳۰ دقیقه کاهش دهید.

– داشتن فعالیت‌های آرامش بخش نیم ساعت قبل از خواب: نیم ساعت قبل از خوابیدن یک فعالیت آرام‌بخش مثل گوش دادن به موسیقی ملایم، کتاب خواندن یا دوش آب گرم را در روتین شبانه خود قرار دهید. همچنین، از داشتن فعالیت ورزشی شدید و مصرف نوشیدنی‌های کافئین‌دار قبل از خواب، بپرهیزید.

– مقاومت نکردن در زمان بی‌خوابی: اگر احساس خواب آلودگی ندارید، به تخت خواب نروید. زیرا در این صورت خواب شما عمیق نخواهد بود. در چنین شرایطی تخت خواب را ترک کرده و به مطالعه کتاب بپردازید تا خواب به سراغ شما بیاید.

– بررسی ترکیبات دارویی مصرفی: داروهایی که مصرف می‌کنید را از نظر داشتن کافئین و یا هر ترکیب بی‌خواب کننده دیگر بررسی نمایید.

۴. تاثیر عادات غذایی بر سردرد میگرنی

عادات غذایی شما می‌توانند بر سردرد میگرنی تاثیر بگذارند. برای مدیریت سردرد میگرنی با استفاده از مواد غذایی به توصیه‌ها و نکات زیر توجه کنید:

– برای صرف وعده‌های غذایی مثل شام، ناهار، صبحانه و میان‌وعده زمان مشخصی را تعیین کنید.

– تمام وعده‌های غذایی را میل کرده و هیچ‌کدام را حذف نکنید، زیرا خالی ماندن معده احتمال بروز میگرن را افزایش می‌دهد.

– یک دفترچه تهیه کنید و در آن زمان حملات میگرنی و غذایی که قبل از بروز سردرد مصرف کرده‌اید را یادداشت نمایید. این موضوع به شما کمک می‌کند که بفهمید خوردن چه مواد غذایی‌ای بر عود کردن میگرن شما تاثیر مستقیم دارند.

۵. استرس خود را مدیریت کنید

یکی از علائم شایع بروز سردرد میگرنی، استرس است. رخ دادن اتفاقات ناگهانی و داشتن استرس‌های جزئی، در زندگی روزمره اجتناب‌ناپذیر است. با این حال شما می‌توانید سطح استرس بدن خود را کنترل کنید تا از این طریق میگرن خود را نیز مدیریت نمایید. برای کاهش استرس راهکارهای مختلفی وجود دارد که برخی از آن‌ها شامل موارد زیر است:

– از فعالیت‌های استرس‌زایی که توانایی حذف کردن آن را دارید، دوری کنید.

– زمان خود را مدیریت کنید و برای انجام کارهای روزانه خود، چک لیست تهیه نمایید.

– زمانی که فشار کاری را بر روی خود احساس می‌کنید، تایم‌هایی را به ریلکسیشن و استراحت کردن اختصاص دهید، حتی اگر کوتاه باشند.

– نگرش و طرز فکر خود را تغییر دهید و منفی‌بافی را کنار بگذارید.

– در طول روز، حداقل ۱۵ دقیقه از زمان خود را صرف انجام فعالیت‌های مورد علاقه‌تان بکنید. – تکنیک‌های تنفس عمیق را تمرین کنید و حداقل روزی ۱۰ دقیقه آن‌ها را انجام دهید.