مدیر برلیناله ازپایان دوره‌اش گفت/برایم جشنواره حرف اول را می‌زند

کارلو چاتریان که برای آخرین بار جشنواره فیلم برلین را مدیریت می‌کند، در مورد این دوره و این که چرا ماموریتش تمدید نشد، صحبت کرد.

مهر: به نقل از ورایتی کارلو چاتریان مدیر هنری جشنواره فیلم برلین در حالی که مشغول انجام کارهایش برای شکل دادن به آخرین دوره برلیناله که مدیریتش را برعهده دارد است حال و هوای شادی دارد. به نظر می‌رسد وی با ترکیبی غنی از عناوین ستاره‌محور مانند اولین نمایش جهانی «مرد فضایی» نتفلیکس که در آن آدام سندلر نقش یک فضانورد در خطر را بازی می‌کند و نیز نمایش فیلم‌هایی با عنصر سیاسی که ذات این جشنواره است می‌خواهد مهر پایان جذابی بر کارش در این جشنواره بزند.

در حالی که ترکیب اصلی جشنواره برلین ۲۰۲۴ قرار است ۲۲ ژانویه اعلام شود چاتریان در مورد هفتاد و چهارمین دوره برلیناله و چرایی تغییرات مدیریتی آن صحبت کرد.

*برلین یکی از اولین جشنواره‌های بزرگی است که پس از اعتصاب دوگانه هالیوود برگزار می‌شود. آیا از این کار سود خواهد برد؟

ما بسیار خوشحال هستیم که می‌توانیم فیلم‌ها را با حضور بازیگران‌شان به نمایش بگذاریم اتفاقی که در پاییز خیلی کم ممکن شد و حتی در بسیاری از موارد نشد. بنابراین ما مطمئن هستیم که جشنواره بار دیگر ترکیبی از فیلم‌های با عناصر سیاسی و فیلم‌های سرگرم کننده با حضور بازیگران و ستارگان خواهد بود.

*فیلم‌های با حضور ستارگان شامل کدام فیلم‌ها است؟

مثلاً فیلمی از نتفلیکس به نام «مرد فضایی» با بازی آدام سندلر در نقش اصلی و کری مولیگان در کنارش و فیلمی از جولیا فون هاینز فیلمساز آلمانی با عنوان «جعبه آهنی» درباره یک تاجر نیویورکی که تصمیم دارد پدر پیرش را به زادگاهش لهستان بازگرداند از جمله آن‌ها هستند. یک فیلم آمریکایی داریم که خیلی دوستش داریم به نام «فاخته» به کارگردانی تیلمن سینگر با بازی هانتر شفر. مثل همیشه چون تقریباً هم‌زمان با ساندنس هستیم چند فیلم مستقل داریم. می‌خواهیم «غروب ساسکواچ» را معرفی کنیم فیلم بسیار خنده‌داری از برادران زلنر با حضور رایلی کیو و جسی آیزنبرگ. ما فیلم «هفت حجاب» اتم اگویان را با بازی آماندا سیفرید را هم داریم که اولین بار در تورنتو بدون بازیگرانش نمایش داده شد. این‌ها فقط برای این است که بگویم جشنواره چه رنگ و بویی خواهد داشت.

*طبیعتاً بازیگران این فیلم‌ها روی فرش قرمز خواهند بود …

دقیقاً

*به عنوان جانشین شما تریشیا تاتل معرفی شده است. فکر می‌کنم سوالی که برای بسیاری مطرح است این است که آیا به نفع برلین نبود که تداوم کار را حفظ کند؟

چه می‌توانم بگویم؟ نمی‌توانم پنهان کنم که فکر می‌کنم بله تداوم یک مزیت است. اما این انتخاب من نیست. وزارت فرهنگ تصمیم گرفته و اگر فکر می‌کنند نظام کنونی درست نیست حق دارند آن را تغییر دهند.

*وقتی می‌گویید نظام مدیریتی فکر می‌کنم منظورتان مدیریت ۲ نفری بود که از ابتدا با همین قصد استخدام‌تان کردند.

من مدیر هنری هستم. یعنی کسی که می‌داند چگونه یک برنامه را شکل دهد و چشم‌اندازی برای جشنواره دارد. اما این تنها بخشی از کار برگزاری یک جشنواره است اما اگر فکر می‌کنند برای پیشبرد جشنواره فقط به یک نفر نیاز دارند من آنقدر پرمدعا نیستم که بگویم می‌توانم کارهایی را انجام دهم که انجام نداده‌ام یا در قراردادم نبوده است. در کنار مدیر اجرایی برلیناله یعنی ماریته راینسبرگ ما نقش‌های متفاوتی داشتیم که وقتی تصمیم گرفتند آن مدل ادامه پیدا نکند تصمیم گرفتم ادامه ندهم.

*پس از استعفای شما طوماری توسط کارگردان‌های بزرگ امضا شد و بسیاری از نام‌های بزرگ از جمله مارتین اسکورسیزی درخواست تجدید نظر در ساختار و تمدید قرارداد شما را داشتند. در موردش چه احساسی داشتید؟

از این همبستگی که شامل حالم شد لذت بردم زیرا واقعا غیرمنتظره بود. هرچند فکر می‌کنم رسانه‌ها فقط روی چند نام متمرکز شدند اما چیزی که من را بسیار تحت تاثیر قرار داد این بود که فیلمسازانی از سراسر جهان از فیلیپین تا آمریکای جنوبی در این طومار حضور داشتند. این نتیجه روابط شخصی من با فیلمسازان بود و تازه برخی از آن‌ها فیلم‌های‌شان برای جشنواره رد شده بود.

*یکی از روایت‌هایی که در این مورد وجود داشته این است که شرایط برای ادامه کار شما سخت شد به این دلیل که شما را بیش از حد سینماگر می‌دانند.

باید این را از افرادی که در وزارت‌خانه تصمیم به تغییر دارند بپرسید. به من مربوط نیست. من خودم را خیلی فیلمساز نمی‌دانم. من عاشق انواع فیلم‌ها هستم. چیزی که می‌توانم به شما بگویم این است که ساختاری که به من پیشنهاد شد سمت مدیریت هنری نداشت. پس جای من دیگر آنجا نبود.

*فکر می کنید کاهش بودجه چقدر بر کار شما و شاید حتی ساختار جشنواره تاثیر گذاشته است؟ و چگونه ممکن است برلیناله بعدی را تحت تاثیر قرار دهد؟

فکر نمی‌کنم کاهش بودجه تاثیر قابل‌توجهی بر جشنواره داشته باشد. البته میزبانی جشنواره در طول همه گیری یک چالش بزرگ برای همه بود. منظورم برای دولتی است که در هر ۲ سال با پول اضافی از ما حمایت کرد. اما خود وزیر به تازگی اعلام کرد که حمایت بیشتری از برلیناله نه تنها برای سال ۲۴ بلکه در آینده نیز وجود خواهد داشت. اما صادقانه بگویم احساس نکردم که فشار زیادی در مورد بودجه وجود دارد. تا آخر مرداد اطلاع نداشتم که این بحث‌ها مطرح است. بنابراین فکر نمی‌کنم به این دلیل این اتفاق برای بودجه رخ داده باشد.

*تصمیم به جدا نشدن مدیریت هنری از سمت مدیر اجرایی غافلگیر کننده بود. آیا می‌شد به گونه‌ای دیگر با آن برخورد کرد؟

بله فکر می‌کنم که می‌شد. من ناراحت نیستم زیرا من یک قرارداد پنج ساله داشتم بنابراین همیشه این احتمال وجود داشت که پنج سال کار خود را انجام می‌دهم و بعد از آن جشنواره و من مسیرهای جداگانه‌ای را می‌رویم. من احساس نمی‌کنم اخراج شده‌ام زیرا به طور کامل به ماموریتم عمل کردم.

*کم و بیش در همان روز که جانشین شما اعلام شد اعلام شد که قرارداد دنیس روه به عنوان رییس بخش بازار هم تجدید نمی‌شود.

من نمی‌توانم در این باره اظهار نظر کنم فقط ناامیدی او را درک می‌کنم.

*و حرف آخر …

برای من جشنواره حرف اول را می‌زند. بنابراین من این دوره را برای اثبات توانایی‌ام جلو نمی‌برم. این کار را نمی‌کنم که بگویم؛ هی دیدی اشتباه کردی قراردادم را تمدید نکردی یا هر چیز دیگری. این از افکار من فاصله زیادی دارد. فکر من این است: من این جشنواره را برگزار می‌کنم زیرا می‌خواهم از افرادی که فیلم‌های‌شان انتخاب شده حمایت کنم. مدیران جشنواره در خدمت فیلم‌ها هستند؛ برعکس این صحیح نیست.