گزارش مهر از بورسیه‌های ورزش؛نام‌های تکراری و سهم اندک در سهمیه و مدال

به گزارش خبرنگار مهر، بورسیه‌های جدید ورزش ایران، ورزشکاران منتخبی هستند که قرار است با معرفی رسمی کمیته ملی المپیک به کمیته بین المللی المپیک (IOC) زیر چتر حمایتی ویژه این کمیته در مسیر کسب سهمیه برای بازی‌های المپیک ۲۰۲۸ لس آنجلس حرکت کنند. حمایتی که ارزش آن ماهیانه حداقل ۵۰۰ دلار است و همین موضوع گویای اهمیت ورود به فهرست بورسیه‌ها است.

کاهش بورسیه‌های ورزش

«بورسیه شدن» طرحی است که کمیته بین‌المللی المپیک (IOC) برای هر یک از ادوار بازی‌های المپیک و ویژه ورزشکاران شانس کسب سهمیه اجرا می‌کند تا اینگونه آنها را تحت حمایت مالی ویژه خود قرار دهد. بنابراین، این اولین بار نیست که کمیته ملی المپیک ورزشکاران خود را بورسیه IOC می‌کند، البته تا پیش از بازی‌های المپیک ۲۰۱۶ ریو بیشتر از یکی دو ورزشکار ایرانی بورسیه IOC نشده بودند اما برای آن دوره بازی‌ها با تاکید کیومرث هاشمی رئیس وقت کمیته ملی المپیک و پیگیری‌های صورت گرفته، ۹ ورزشکار ایران از ۶ رشته بورسیه کمیته بین المللی المپیک شدند.

برای بازی‌های المپیک ۲۰۲۰ توکیو تعداد ورزشکاران بورسیه شده ایران به ۱۰ نفر از ۹ رشته افزایش یافت. بورسیه شدگان برای مدت ۲ سال تحت حمایت مالی کمیته بین المللی المپیک قرار گرفتند. پیش از بازی‌های المپیک ۲۰۲۴ پاریس اما ۱۵ ورزشکار ایرانی در ۱۲ رشته وارد فهرست بورسیه شدگان IOC شدند. این ورزشکاران برای مدت ۳۲ ماه از حمایت مالی IOC بهره مند بودند.

اینگونه تعداد بورسیه‌های ورزش ایران برای سه دوره اخیر بازی‌های المپیک روند صعودی داشت، روندی که برای المپیک پیش رو با کاهش بورسیه شده‌ها شکسته شده است.

۱۲ ورزشکار مرد شامل ۶ زن و ۶ مرد برای المپیک لس آنجلس بورسیه کمیته بین المللی المپیک شدند

معرفی بورسیه‌های جدید

کمیته ملی المپیک درتعامل با فدراسیون‌های شانس کسب سهمیه و مطابق با نظرات فنی و کارشناسی، ۱۲ ورزشکار را برای المپیک ۲۰۲۶ لس آنجلس بورسیه کمیته بین المللی المپیک کرده است. این ورزشکاران از ۸ رشته به این شرح انتخاب شده‌اند:

تکواندو
* مبینا نعمت زاده، ناهید کیانی و آرین سلیمی

کشتی
* سعید اسماعیلی (فرنگی) و رحمان عموزاد خلیلی (آزاد)

تیروکمان
* مبینا فلاح و گیسا بایبوردی

فدراسیون کوهنوردی و صعودهای ورزشی
* رضا علیپور

وزنه برداری
* علی داوودی

قایقرانی (روئینگ)
* فاطمه مجلل

تیراندازی
* هانیه رستمی

شمشیربازی
* علی پاکدامن

تعیین بورسیه‌ها بدون شکاف جنسیتی

۱۲ ورزشکار منتخب به عنوان بورسیه‌های جدید ورزش ایران شامل ۶ ورزش زن و ۶ ورزشکار مرد هستند. این برای نخستین بار است که در فهرست ورزشکاران بورسیه ایران برابری جنسیتی اعمال می‌شود و شاید یکی از دلایل آن تاکید و پافشاری کمیته بین المللی المپیک به حضور مساوی ورزشکاران زن و مرد در بازی‌های المپیک است که از المپیک پاریس آغاز شد و حتی مبنای نهایی شدن فهرست ورزشکاران برای المپیک جوانان سنگال هم قرار گرفته است.

نام‌های تکراری و پیشتازی یک ورزشکار در بورسیه شدن

در فهرست ۱۲ نفره بورسیه‌های ایرانی بازی‌های المپیک لس آنجلس، ورزشکارانی هستند که پیش از این هم به عنوان بورسیه و برای ادوار گذشته بازی‌های المپیک به کمیته بین المللی المپیک معرفی شده بودند از جمله رضا علیپور و علی داودی که هر دو برای المپیک پاریس هم بورسیه شده بودند. علیپور در رقابت‌های صخره نوردی و داودی در وزن ۱۰۲+ کیلوگرم وزنه برداری هر دو در جایگاه چهارم ایستادند.

ناهید کیانی هم برای دومین بار بورسیه بازی‌های المپیک شده است. او پیش از المپیک ۲۰۲۰ هم بورسیه IOC شد اگرچه حضورش در توکیو توفیری برای کاروان ایران نداشت. نایب قهرمانی کیانی در المپیک پاریس اما کمک کرد تا او دوباره بورسیه شود و این بار برای المپیک ۲۰۲۸.

پیش از این ورزشکاران، الهه احمدی دو بار برای ادوار مختلف المپیک بورسیه شده بود. او برای المپیک ریو و توکیو بورسیه شد اما در هیچ دوره مدال نگرفت.

علی پاکدامن اما در بورسیه شدن پیشتاز دیگر ورزشکاران ایرانی است. او که پیش از این برای المپیک توکیو و پاریس بورسیه شده بود در حالی دوباره وارد فهرست جدید بورسیه شده‌های ورزش ایران قرار گرفته است که در دیدارهای انفرادی مسابقات شمشیربازی پاریس سیزدهم شد و در بخش تیمی هم در جایگاه چهارم ایستاد.

علی پاکدامن پیشتاز ورزشکاران بورسیه ایران است

تاریک و روشن «کسب سهمیه» و «مدال آوری» ورزشکاران بورسیه

به گزارش خبرنگار مهر، کمیته بین المللی المپیک در واقع پیش از هر دوره بازی‌های المپیک، ورزشکارانی را زیر چتر حمایتی خود قرار می‌دهد که در مسیر کسب سهمیه و برای حضور در بازی‌ها تلاش می‌کنند با این حال تمام ورزشکاران بورسیه ایران در این مسیر موفق و سربلند نبوده‌اند کمااینکه برای المپیک ریو (بورسیه ۹ ورزشکار از ۶ رشته) نیمی از ورزشکاران بورسیه شده اصلاً کسب سهمیه نکردند.

این موضوعی بود که برای المپیک توکیو (بورسیه ۱۰ ورزشکار از ۹ رشته) هم تکرار شد و در ادامه فهرست بورسیه شده‌های المپیک قبل را هم به شدت تهدید کرد طوری که برای بازی‌های ۲۰۲۴ پاریس از میان ۱۵ ورزشکاری که بورسیه شده بودند تنها ۴ نفر کسب سهمیه کردند و از میان آنها هم فقط یک نفر موفق به کسب مدال در پاریس شد.

خبرگزاری مهر پیش از بازی‌های المپیک توکیو و پاریس در گزارش‌هایی با عنوان «وضعیت بورسیه‌های ورزش ایران برای المپیک» و «وضعیت بورسیه‌های ورزش برای پاریس / المپیکی هایی که بورسیه نیستند» به تحلیل وضعیت ورزشکاران بورسیه برای آن دوره بازی‌ها پرداخت و اینکه خیلی از ورزشکاران بورسیه شده اصلاً به سهمیه نرسیدند و در مقابل نفراتی صاحب سهمیه شدند که از حمایت مالی به عنوان بورسیه برخوردار نبودند.

این موضوعی است که شاید امروز برای نقد و بررسی عملکرد نفرات فهرست جدید بورسیه‌های ورزش در کسب سهمیه و مدال خیلی زود باشد اما در کل انتظار می‌رود با روند طی شده و تاکیدی که کمیته ملی المپیک بر لحاظ کردن «نظرات فنی و کارشناسی» در نهایی کردن فهرست ۱۲ نفره خود داشته، این بار سهم مسافران المپیکی کاروان ایران و حتی مدال آوران آن از فهرست ورزشکاران بورسیه شده بیشتر از ادوار قبل باشد.

حداقل اینکه ورزشکاران بورسیه عملکردی مانند رضا علیپور داشته باشند که نه تنها برای نخستین بار صخره نوردی ایران را در ماده سرعت صاحب سهمیه کرد بلکه در المپیک پاریس تا مرحله نیمه نهایی پیش رفت و در نهایت در دیدار رده بندی تنها با ۱۴ صدم اختلاف به حریف آمریکایی خود باخت و با چهارم شدن حضوری تاریخی از خود ثبت کرد یا نازنین ملایی که بعد از کسب سهمیه برای المپیک توکیو توانست در آن بازی‌ها به عنوان اولین زن در تاریخ قایقرانی ایران به فینال B راه یابد و در نهایت هم یازدهم شد و حتی الهه احمدی که در المپیک ریو با قرار گرفتن در مرحله سوم مقدماتی و در نهایت ششم، نگاه تحسین برانگیز خیلی‌ها را به خود جلب کرد.

اینکه به عنوان بورسیه از حمایت مالی ویژه بهره مند شد اما در نهایت از کسب سهمیه هم بازماند یا حتی در المپیک عملکردی قابل توجه در حد کسب مدال و ثبت تاریخی نداشته باشد، انتقادی است که انتظار می‌رود متوجه فهرست جدید بورسیه‌های ورزش نشود.

هیچیک از بورسیه‌های ورزش ایران در المپیک ریو مدال نگرفتند؛ در المپیک توکیو هم حسن یزدانی تنها مدال آور ایران از میان ورزشکاران بورسیه بود

عملکرد ۳۴ بورسیه پیشین ورزش؛ ۱۴ سهمیه و تنها ۲ مدال

از المپیک ۲۰۱۶ ریو تا المپیک ۲۰۲۴ پاریس که کمیته ملی المپیک به طور منظم فهرستی بلندبالا از ورزشکاران منتخب خود را به کمیته بین المللی المپیک معرفی کرد، ۳۴ ورزشکار از رشته‌های مختلف بورسیه شدند اما در مجموع فقط ۱۴ نفر آنها به سهمیه دست یافتند.

برای المپیک ریو از مجموع ۹ ورزشکار بورسیه شده ۴ نفر صاحب سهمیه شدند و هیچکدام هم صاحب مدال المپیک نشدند. کسب ۵ سهمیه و تنها یک مدال (یزدانی – مدال نقره کشتی آزاد) هم نتیجه بورسیه شدن ۱۰ ورزشکار ایران برای المپیک ۲۰۲۰ توکیو بود. برای المپیک پاریس هم ۱۵ نفر بورسیه شدند اما فقط ۴ نفرشان صاحب سهمیه شدند و از میان آنها هم فقط یک ورزشکار به مدال المپیک رسید. (زارع – مدال نقره وزن ۱۲۵ کیلوگرم کشتی آزاد)

چگونگی حمایت مالی از ورزشکاران بورسیه

بورسیه شدن طرحی است برای حمایت مالی از ورزشکارانی که برای کسب سهمیه و پس از آن حضور در بازی‌های المپیک آماده می‌شوند، این حمایت در زمینه‌های مختلف و یکی از چارچوب‌های تعیین شده مانند تأمین کمک هزینه تمرین و اردوی برون مرزی، کمک هزینه جذب مربی اختصاصی خارجی، کمک هزینه تهیه تجهیزات تخصصی، کمک هزینه درمان و…. انجام می‌شود.

به گفته مهدی علی نژاد دبیرکل کمیته ملی المپیک بورسیه‌های جدید ورزش از سال ۲۰۲۵ تا ۲۰۲۸ تحت حمایت مالی کمیته بین المللی المپیک قرار می‌گیرند. حمایت مالی از این ورزشکاران از ۵۰۰ به ۷۵۰ دلار در ماه افزایش یافته است که پس از تایید ورزشکاران معرفی شده از سوی کمیته بین المللی المپیک این مبلغ هر چهار ماه یکبار مستقیم به حساب ورزشکاران واریز می‌شود.

برای المپیک ۲۰۲۴ پاریس ۱۵ ورزشکار بورسیه شدند، فقط ۴ نفرشان سهمیه گرفتند و از میان آنها هم فقط امیرحسین زارع صاحب مدال شد

شرایط بورسیه شده‌های ورزش برای ۳ دوره پیشین المپیک

فهرست ورزشکارانی که پیش از این و برای سه دوره اخیر بازی‌های المپیک بورسیه شده بودند و همچنین عملکرد آنها از حیث کسب سهمیه و مدال آوری به این شرح است:

المپیک ۲۰۱۶ ریو (۹ بورسیه، ۴ سهمیه، بدون مدال)

* الهه احمدی (تیراندازی – کسب سهمیه کرد)
* حمید سوریان (کشتی فرنگی- کسب سهمیه کرد)
* محمود صمیمی (دوومیدانی – کسب سهمیه کرد)
*جواد محجوب (جودو -کسب سهمیه کرد)
* سیاوش امیدی (بوکس – عدم کسب سهمیه)
*ملیکا عبدالکریمیان (تیروکمان – عدم کسب سهمیه)
* احمدرضا طالبیان (قایقرانی – عدم کسب سهمیه)
* افشین نوروزی (تنیس روی میز – عدم کسب سهمیه)
* محمد باقری معتمد (تکواندو – عدم کسب سهمیه)

المپیک ۲۰۲۰ توکیو (۱۰ بورسیه، ۵ سهمیه، یک مدال نقره)

* حسن یزدانی (کشتی آزاد – کسب سهمیه کرد و صاحب مدال نقره گرفت)
* محمد علی گرایی (کشتی فرنگی – کسب سهمیه کرد)
* ناهید کیانی (تکواندو – کسب سهمیه کرد)
* نازنین ملایی (قایقرانی – کسب سهمیه کرد)
* علی پاکدامن (شمشیربازی – کسب سهمیه کرد)
* نوشاد عالمیان (تنیس روی میز – عدم کسب سهمیه)
* کیانوش رستمی (وزنه برداری – عدم کسب سهمیه)
* الهه احمدی (تیراندازی – عدم کسب سهمیه)
* حسین رسولی (دوومیدانی – عدم کسب سهمیه)
*رزیتا علیپور (کاراته – عدم کسب سهمیه)

المپیک ۲۰۲۴ پاریس (۱۵ بورسیه، ۴ سهمیه، یک مدال نقره)

* امیرحسین زارع (کشتی آزاد – کسب سهمیه کرد و صاحب مدال نقره شد)
*علی داوودی (وزنه‌برداری – کسب سهمیه کرد)
* علی پاکدامن (شمشیربازی – کسب سهمیه کرد)
* رضا علیپور (صخره‌نوردی – کسب سهمیه کرد)
* جواد فروغی (تیراندازی – عدم کسب سهمیه)
* فاطمه کرم‌زاده (تیراندازی – عدم کسب سهمیه)
* محمد رضا گرایی (کشتی فرنگی – عدم کسب سهمیه)
* سمیه یزدانی (دوچرخه‌سواری – عدم کسب سهمیه)
* نازنین ملایی (قایقرانی – عدم کسب سهمیه)
* دانیال شه‌بخش (بوکس – عدم کسب سهمیه)
* الهام حسینی (وزنه برداری – عدم کسب سهمیه)
* ریحانه مبینی (دوومیدانی – عدم کسب سهمیه)
* مهلا مومن‌زاده (تکواندو – عدم کسب سهمیه)
* مهرشاد افقری (شنا – عدم کسب سهمیه)
* احمد کهنی (ژیمناستیک – عدم کسب سهمیه)