با «نون.خ» شناخته شدم؛ سعید آقاخانی تو را می‌کشد و زنده می‌کند

رامین وطن‌نیا آهنگساز سریال «نون.خ» با انتقاد از یک جشنواره تازه برگزار شده به خاطراتی از سریال «نون.خ» اشاره کرد و گفت که برخی بعد از یک عمر کار او را با این سریال شناخته اند.

رامین وطن نیا آهنگساز که فعالیت های مختلفی در حوزه موسیقی دارد، در این باره به خبرنگار مهر بیان کرد: در کارنامه من آهنگسازی برای پادکست‌ها، کتاب صوتی، فیلم‌های کوتاه و تنظیم موسیقی برای خوانندگان مختلفی به چشم می‌خورد اما حقیقتا ساخت موسیقی برای پروژه‌های عظیمی مثل سریال‌های تلویزیونی، در سطح دیگری است و آهنگساز را با شکلی از کار مواجه می‌کند که لذت و تجربه را با هم به او هدیه می‌دهد. شاید در مورد «نون.خ» سختی کار به جایی رسید که می‌توانم بگویم کمی فرسایشی هم شد، اما در نهایت پختگی مرا در بر داشت و امروز که چند ماه از آن روزها می‌گذرد، با لبخند از آن تجربه یاد می‌کنم.

یک انتقاد به جشنواره پادکست رادیو

وی که تنظیم و تدوین بسیاری از پادکست‌های معروف امروزی را بر عهده دارد به جشنواره پادکست فارسی که توسط رادیو برگزار شد اشاره و با انتقاد از آن عنوان کرد: در این جشنواره علاوه بر بخش‌های موضوعی، بخش‌هایی تحت عنوان «راوی برتر»، «میزبان برتر»، «تدوین‌گر برتر» و حتی «گرافیست برتر» (برای یک اثر شنیداری) داشتیم اما هیچ توجهی به پرکارترین استودیو یا دست‌کم پرکارترین تدوین‌گر نشد و اگر این توجه صورت می‌گرفت حتما این جایزه را به دست می‌آوردم، چراکه پادکست‌های «جافکری»، «جعبه»، «باریستا»، «باریستاک»، «مقصد»، «رادیو بلیت»، «رادیو ژانر»، «وقتی‌که»، «بورانی» و … صرفا در سال جاری در استودیوی ما تولید شدند. کیفیت صدای پادکست‌ها سهم خیلی زیادی در موفقیت آنها دارد و همچنین نحوه‌ تدوین و تنظیم آنها نیز موضوع مهمی است و به عنوان یک فرد فعال در این حوزه به برگزارکنندگان این جشنواره توصیه می‌کنم از سال بعد نسبت به این وجه از قضیه نیز توجه نشان دهند.

وطن‌نیا که آهنگسازی سریال «نون.خ» به کارگردانی سعید آقاخانی از آثار شاخص کارنامه او به شمار می‌رود، درباره این تجربه توضیح داد: هرچند که قریب به یک سال از پخش فصل ۵ سریال «نون.خ» می‌گذرد، اما ناگفته‌هایی باقی مانده که اشاره به آنها خالی از لطف نیست. این فصل از سریال مرا با چالش‌های ریز و درشت و البته شیرینی مواجه کرد. اولین بار بود که برای یک مجموعه‌ ۲۵ قسمتی آهنگسازی می‌کردم و پیش‌بینی می‌کردم این کار با فشارهای زیادی همراه باشد، همین گونه هم شد اما در نهایت چیزی را به کارنامه کاری من اضافه کرد که امروز با حس خوب و ویژه‌ای در ذهن من تداعی می‌شود.

روند ساخت موسیقی «نون.خ»

این آهنگساز اضافه کرد: ویژگی خیلی خاص این فصل از سریال این بود که ۲ فرهنگ را با یکدیگر ادغام کرده بود؛ از قسمت پنجم، شخصیت‌ها از کرمانشاه به سیستان و بلوچستان سفر می‌کردند و این موضوع برای من به عنوان آهنگساز، یک موقعیت ویژه را رقم زد، چراکه باید آوای ۲ فرهنگ را به یکدیگر پیوند می‌زدم و در نهایت به یک خروجی مشترک می‌رسیدم.

وطن‌نیا در ادامه، درباره روند آهنگسازی فصل ۵ سریال «نون.خ» گفت: طراحی من برای این کار به این شکل بود که می‌خواستم به نرمی، موسیقی کردی را با موسیقی بلوچی ادغام کنم و با توجه به اینکه سه چهارم داستان در بلوچستان می‌گذشت، کم‌کم موسیقی بلوچی را پررنگ‌تر شکل بدهم. مقام‌ها و مدهای بین این ۲ موسیقی چندان مشترک نیست؛ برای مثال، ربع‌پرده در موسیقی کردستان بسیار شاخص است، حال آنکه موسیقی بلوچی صرفا شامل نیم‌پرده و پرده است و از این نظر، کاملا با یکدیگر متفاوت هستند. با این وجود، سازهای مشابه ۲ گونه‌ موسیقی را پیدا کردم و کارم را بر آن اساس جلو بردم؛ مثلا دونلی بلوچی و دوزلی یا شمشال کردی به هم نزدیک هستند.

وی با اشاره به سازهای مشترک مورد استفاده گفت: همچنین، رباب بلوچی و عود در کردستان یا کمانچه کردی و سرود بلوچی می‌توانند در یک خانواده‌ موسیقایی قرار بگیرند. سپس نوازنده‌ها آمدند و کار را اجرا کردند و در نهایت تلاقی زیبای ۲ فرهنگی رقم خورد که از نظر جغرافیایی از هم دورند اما موسیقی آنها را به هم نزدیک کرد.

سعید آقاخانی تو را می‌کشد و زنده می‌کند

این آهنگساز درباره تجربه همکاری با سعید آقاخانی گفت: او در این کار مسئولیت سنگینی داشت، هم کارگردان و هم بازیگر نقش اول بود. با این وجود، ریزبینی و جزئی‌نگری خاصی روی همه بخش های پروژه داشت، آقاخانی در عین اخلاق‌مداری تو را می‌کشد و زنده می‌کند تا عاقبت آن چیزی را که می‌خواهد، بیرون بکشد و این تحسین‌برانگیز است. برای من قلق کار به تدریج پیدا شد و به طور کامل دریافتم او چه می‌خواهد.

این آهنگساز جوان با اشاره به اینکه می‌توان عمر آهنگسازی او را به ۲ فصل قبل و بعد از «نون.خ» تقسیم‌بندی کرد، گفت: از کودکی عاشق موسیقی بودم و امروز با تمام جان و دلم این زیبایی محض را به هنرجویانم آموزش می‌دهم. با این حال، بعد از تجربه‌ ساخت موسیقی این سریال، عده‌ای تازه نام مرا شنیده اند.

در کارنامه رامین وطن‌نیا علاوه بر آهنگسازی سریال «نون.خ»، همکاری در تولید آلبوم‌هایی مثل «نشو»، «تنیده در صدا»، «باغ معلق انگورها» و … نیز در شاخه‌های ساخت موسیقی، صدابرداری، میکس و مسترینگ و … به چشم می‌خورد.