بررسی اقتصاد کلان بریکس

اقتصاد کلان، یکی از اساسی‌ترین مسائل سطح کشور، منطقه و بین‌الملل است. بنابراین، گروه BRICS که یکی از قدرت‌های تأثیرگذار در این حوزه است را مورد بررسی قرار داده‌ایم.

به گزارش صدای فارس به نقل از خبرگزاری اقتصاد کلان ، گروه بریکس در حوزه اقتصاد کلان و بعنوان یک نهاد تأثیرگذار جهانی، شناخته شده است. با توجه به اهمیت این گروه، مصمم شدیم تا در این مطلب به مطالعه بیشتر آن بپردازیم. همچنین، از نقش ایران و تأثیر حضورش در این گروه، خواهیم گفت. پس، با ما باشید تا هویت، اقتصاد کلان بریکس و موارد مرتبط با آن بررسی قرار دهیم.

تاریخچه و مفهوم گروه بریکس چیست؟

بریکس، نماینده پنج کشور در صحنه اقتصاد کلان بین‌المللی است که در سال ۲۰۰۶ میلادی تأسیس گردید. این پنج کشور شامل: برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی می‌شوند. از اینرو، نام گروه را به اختصار BRICS نشان می‌دهند که حروف اول پنج کشور است. (البته، آفریقای جنوبی از سال ۲۰۰۹ میلادی به آن پیوست) آنها روی هم، حدود ۴۲% از جمعیت جهان، ۲۳% از تولید ناخالص داخلی و ۱۷% از تجارت جهانی را تشکیل می‌دهند. یکی از خصوصیات مهم این گروه، پتانسیل رشد سریعش است. با این ویژگی، بریکس می‌تواند در شکل دادن به روندهای اقتصادی جهانی، نقش بسزایی داشته باشد. این گروه، بعنوان یک نیروی متحد اقتصادی، می‌تواند تجارت، سرمایه‌گذاری و شکل سیستم مالی بین‌المللی را کنترل و متحول کند.

محل استقرار BRICS کجاست؟

در حال حاضر، محل استقرار رسمی این گروه در شهر شانگهای چین قرار دارد. شانگهای، از شهرهای مرکزی چین است که بعنوان یکی از قطب‌های اقتصاد کلان در منطقه، شناخته می‌شود. انتخاب این شهر برای محل استقرار بریکس، نشان از جایگاه و تأثیرگذاری کشور چین در سیاست‌های اقتصادی جهان دارد.

بررسی روند رشد اقتصادی کشورهای عضو بریکس

چین و روسیه: کشور چین در چند دهه اخیر، رشد قابل توجهی را در اقتصاد کلان خود، تجربه کرده است. بطوریکه، به دومین قدرت اقتصادی دنیا، تبدیل شده است. کشور روسیه هم، از تکیه بر ذخایر طبیعی خود فاصله گرفته و پیشرفت در زمینه‌هایی فراتر از انرژی را، دنبال میکند.

هند و برزیل: اقتصاد کلان هند، بدلیل رشد سریع جمعیت و نیروی کار ماهر، پیشرفت خوبی در فناوری اطلاعات، خدمات، تولید و انرژی‌های تجدیدپذیر داشته است. پیشرفت اقتصادی برزیل هم، بیشتر در زمینه کشاورزی بوده است.

آفریقای جنوبی: جوانترین عضو بریکس، فعالیت‌های متنوعی (مانند: معدن، تولید و خدمات مالی) دارد و قطب اقتصادی آفریقا به حساب می‌آید.

تعاملات اقتصاد کلان بریکس و بازارهای جهانی

اولاً، استراتژی‌های اقتصاد کلان بریکس، بر پایه تجارت بین کشورهای عضو است. با این رویکرد، وابستگی خودشان به بازارهای سنتی را کاهش می‌دهند.

دوماً، بطور فعال به تشویق سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی‌ها پرداخته‌اند.

سوماً، اعضاء بریکس، در مجامع چند جانبه (مانند G20)، برای رسیدگی به چالش‌های اقتصاد کلان جهانی و ارتقای همکاری بین‌المللی، شرکت می‌کنند. علاوه بر این، آنها برنامه‌هایی برای آینده، در جهت تقویت روابط با سایر اقتصادهای نوظهور دارند.

نقش گروه بریکس در سیاست جهانی

اولاً تشکیل گروه بریکس، ارائه نقشی رقابتی در برابر قدرت‌های غربی است. یعنی: الگوی جدیدی برای توسعه جهانی ارائه می‌کند. همچنین، قدرت اقتصادی و سیاسی را میان غربی‌ها و بریکس، متوازن نگه می‌دارد.

دوماً، عضویت در BRICS، برای حضور فعال در مسائل اقتصادی، و امنیتی مهم است. به عنوان مثال، وجود بازارهای بزرگ و پتانسیل اقتصادی بالا در بریکس، باعث افزایش تجارت و سرمایه‌گذاری می‌شود. بعلاوه، با افزایش همکاری نظامی و امنیتی بین اعضای بریکس، تأثیر مهمی روی تصمیم‌های سیاست جهانی خواهد گذاشت.

مزایای عضویت در BRICS

رشد اقتصادی: قدرت جمعی اعضاء گروه، امکان توسعه اقتصاد کلان را تقویت می‌کند.

دسترسی به بازار: کشورهای بریکس، با جمعیتی بالغ بر ۳ میلیارد نفر، پایگاه مصرف‌کننده قابل توجهی برای کالاها و خدمات است.

نفوذ سیاسی: اعضاء بریکس با همکاری و ارائه یک جبهه واحد، می‌توانند صدای قوی‌تری در امور بین‌الملل داشته باشند و حکمرانی جهانی را شکل دهند. همچنین تبادل نظر اعضاء، می‌تواند منجر به بهبود سیاست‌گذاری‌ و استراتژی‌هایی شود که به نفع همه اعضاء باشد.

معایب و چالش‌های عضویت در بریکس

تنوع: هر کشور BRICS، ویژگی‌های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی مخصوص به خود را دارد. مدیریت این گوناگونی‌ها، می‌تواند یک چالش باشد. زیرا کشورها ممکن است اولویت‌ها و منافع متفاوتی داشته باشند. 

هماهنگی: همسو کردن علایق و یافتن زمینه‌های مشترک، ممکن است همیشه آسان نباشد. بویژه وقتی که با اقتصادها و نظام‌های سیاسی متفاوت، سر و کار داریم.

عوامل خارجی: ممکن است هر عضو گروه با توجه به منافع خود، در مقابله با عوامل بیرونی (مانند درگیری و تغییرات جهانی) اقدام نماید.

بررسی جوانب پیوستن ایران به BRICS

اولین نکته‌ اینکه پیوستن ایران به گروه بریکس می‌تواند نقطه اتصال خوبی بین روسیه با منطقه آسیا باشد. این مسئله مهم، بدلیل موقعیت استراتژیک فوق‌العاده ایران در منطقه است.

ثانیاً، ایران می‌تواند تحولات وسیعی را در امور اقتصادی خود و منطقه ایجاد کند. با توجه به تحریم‌های اقتصادی در مورد ایران، عضویت در این گروه، رویکردی شایسته برای استقبال از فرصت‌های جدید بین‌المللی است. پس تجارت و همکاری اقتصاد کلان ایران با دیگر عضوها، به ویژه روسیه و چین، توسعه خواهد یافت. در نهایت هم، صدای ایران بیش از پیش در سازمان‌ها و کنفرانس‌های بین‌المللی شنیده خواهد شد.

سوالات متداول

آیا BRICS، فقط در زمینه اقتصاد کلان فعالیت می‌کند؟ خیر، این گروه علاوه بر همکاری‌های اقتصادی، در زمینه‌های سیاسی و فعالیت‌های امنیتی نیز نقش مهمی ایفا می‌کند. پس، به تقویت روابط بین‌المللی، امنیت منطقه‌ای و مذاکرات جهانی برای حل بحران‌ها و مشکلات، کمک می‌کند.

آیا بریکس می‌تواند قدرت‌های جهانی مانند: ایالات متحده آمریکا و اقتصاد کلان اروپا را به چالش بکشد؟ در حال حاضر، بریکس یک قدرت نوظهور در عرصه جهانی به حساب می‌آید. اما، رشد سریع این گروه و توانمندی‌های اقتصادی و نظامی آن، نشانگر این است که در آینده نزدیک به چالشی مهم تبدیل خواهد شد. همچنین، سرمایه‌گذاری‌های خارجی مشترک در حوزه‌های مختلف، می‌تواند نقشی مهم در ارتقای عضوگیری BRICS داشته باشد.