کاشمر؛ از ویرانی زلزله تا روزهای سازندگی

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها- حسین دباغ یزدی: ساعت ۱۳ و ۲۴ دقیقه ظهر ۲۹ خردادماه بود که زلزله‌ای به بزرگی ۵ ریشتر کاشمر را لرزاند. شدت این زمین‌لرزه به حدی بود که باعث ترس و دلهره مردم شد و همه را به بیرون از خانه‌ها کشاند. همزمان، خطوط تلفن همراه کاشمر به دلیل استفاده زیاد از شبکه، مشغول و ارتباطات برای مردم سخت شده بود. در این حادثه حدود ۱۲۰ نفر مصدوم شدند که ۳۵ نفر از آن‌ها در بیمارستان بستری شدند و متأسفانه ۴ نفر از هموطنان جان خود را از دست دادند.

از لحظات اولیه وقوع زمین‌لرزه، آتش‌نشانان، هلال‌احمر و ستاد و مجموعه شهرداری برای امدادرسانی به شهروندان در آماده‌باش بودند و عملیات را آغاز کردند. پس از آن، از شهرهای اطراف تجهیزات و ماشین‌آلات برای امدادرسانی به کاشمر حاضر شدند.

همه مسئولان با حضور در روستاهای زلزله‌زده کاشمر قول بازسازی منازل تخریب‌شده را تا شروع زمستان امسال دادند، ولی هنوز این مسئله به پایان نرسیده است و ساخت‌وساز ادامه دارد. حتی بعضی از خانه‌های روستایی که آواربرداری شده، فقط در حد یک فونداسیون پیشرفت داشته‌اند.

عدم تخصیص تسهیلات و وام‌های بلاعوض، بازسازی منازل زلزله‌زده کاشمر را به تأخیر انداخته است.

شناسایی ۱۲۱ منزل نیاز به تخریب و ۱۴۰ واحد به بازسازی

در همین رابطه مهدی زنده‌جانی، دهیار روستای زنده‌جان در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: در زلزله خردادماه شهرستان کاشمر، روستای زنده‌جان نیز از ۵ روستای خسارت‌دیده بود. هم‌اکنون ۸۰ درصد از منازل زلزله‌زده زنده‌جان که نیاز به تخریب داشتند در حال ساخت‌وساز هستند.

دهیار روستای زنده‌جان افزود: از ساعت اولیه با همکاری بنیاد مسکن و بسیجیان روستا توانستیم آمار منازل تخریبی و قابل بازسازی را شناسایی کنیم. در روستای زنده‌جان ۱۲۱ منزل نیاز به تخریب و ۱۴۰ واحد به بازسازی شناسایی شد.

وی با بیان اینکه با حضور ماشین‌آلات در همان روزهای ابتدایی کار تخریب و خاک‌برداری انجام گرفت، عنوان کرد: به دلیل اینکه این منازل تخریبی و قدیمی‌ساخت بودند، گاهی در بعضی منازل بیش از ۲۰۰ کامیون نخاله از این منازل خارج می‌شد که با توجه به معابر روستایی و امکانات موجود، کار تخریب به کندی پیش می‌رفت.

زنده جانی افزود: این امر در روستاهای دیگر نیز در همان روزهای اول شروع شد و عملیات تخریب و خاک‌برداری انجام می‌شد. با توجه به اینکه زلزله همزمان با فصل تابستان رخ داد و مردم این منطقه کشاورز هستند و دغدغه خاموشی چاه‌موتورهای آب کشاورزی را داشتند، بازهم این موضوع در کنار تخریب منازلشان، خسارت‌های بی‌آبی برای محصولات کشاورزی، آن‌ها را رنج داد.

دهیار روستای زنده‌جان عنوان کرد: علی‌رغم اینکه همه منازل برای تخریب و بازسازی شناسایی شدند و دولت برای این امر تسهیلات در نظر گرفته بود، ولی هنوز این تسهیلات به دست آسیب‌دیدگان نرسیده است. بنیاد مسکن از منابع داخلی استان کار بازسازی منازل روستاییان را شروع کرد، ولی چون مجریان مالی ضعیف داشتند، برخی از ساخت‌وسازها کند صورت گرفت و به همین دلیل باعث نارضایتی مردم شده است.

وی افزود: اکثر تخریب‌های منازل زلزله‌زده مربوط به اقشار ضعیف و کم‌درآمد بود که کمیته امداد نقش بسزایی در کمک‌رسانی داشت و همیشه در صحنه بود و بهتر از دیگر ارگان‌ها کار کرد.

زنده جانی با بیان اینکه اگر شاهد تأخیر در ساخت منازل هستیم، امکانات مورد نیاز توسط ستاد بازسازی مهیا شده ولی چون مردم روستا درگیر کارهای کشاورزی بودند، نتوانستند بیشتر برای بازسازی وقت بگذارند، گفت: ستاد بازسازی با آوردن اسکلت آهن پیش‌ساخته در ابعاد ۸۵ تا ۱۰۰ مترمربعی و ۶۰ متری در دو طبقه، با همکاری خیرین روستا و خارج روستا، به ساخت این منازل سرعت بخشید.

دهیار زنده‌جان اجرای اسکلت آهن پیش‌ساخته را یکی از موفقیت‌های ستاد بازسازی در سرعت ساخت منازل زلزله‌زده روستایی عنوان کرد و گفت: در روستای زنده‌جان، علیرغم ساخت ۸۷ منزل با استفاده از این اسکلت، برای ۱۲۱ منزل تخریب شده نتوانستیم از این اسکلت استفاده کنیم.

وی با بیان اینکه متأسفانه افزایش قیمت مصالح در این مدت روستاییان را رنج داد و سرعت کار را کاهش داد، گفت: ستاد بازسازی با قراردادهایی که با پیمانکاران بسته بود، توانست افزایش قیمت مصالح و دستمزد را کنترل کند.

زنده جانی گفت: متأسفانه اهالی روستا توقع داشتند که تمام کارها توسط دولت انجام شود، ولی با توجه به اینکه در بسیاری از معابر روستایی حضور چندین خودرو سنگین امکان نداشت، سرعت کار کاهش یافته بود.

دهیار روستای زنده‌جان با اشاره به اینکه در گذشته با توجه به داشتن طرح هادی در این روستا همه تلاشمان را برای بازسازی منازل قدیمی انجام دادیم و بسیاری از مالکین از بازسازی منازل خود سر باز می‌زدند، گفت: عدم همکاری مردم در عقب‌نشینی و توسعه معابر موجب شد که کار کندتر پیش رود. همچنین، جابجایی تیر برق، علمک گاز و کنتور آب هزینه‌بر است که از عهده مالکین و دهیاری خارج است و امیدواریم مسئولین برای این امر برنامه‌ریزی کنند.

وی با اشاره به اینکه زنده‌جان و روستاهای دیگر منطقه زلزله‌زده قطب دامداری منطقه ترشیز هستند، عنوان کرد: با وجود ۱۶۰ واحد دامی سنتی، صنعتی و نیمه‌صنعتی در منطقه، شاهد خسارت زیادی به بخش کشاورزی و دامی هستیم که متأسفانه تا اکنون جهاد کشاورزی هیچ اقدامی انجام نداده است.

زنده جانی با اشاره به اینکه بعضی مواقع توزیع مصالح ساختمانی و سبد کالا رایگان توسط خیرین در روستاها بدون هماهنگی با دهیاری یا کمیته امداد امام خمینی (ره) انجام می‌شود که موجب نارضایتی و مشکلاتی برای دهیاری‌ها شده است.

دهیار روستای زنده‌جان با اشاره به اینکه متأسفانه شرکت‌های خدماتی برای وصل مجدد انشعابات از مالکین هزینه دریافت می‌کنند، گفت: حتی اداره آب و فاضلاب قبوض آب منازلی که در حال ساخت است را با تعرفه ساخت و ساز اعمال می‌کند که با توجه به ساخت و ساز بتنی، هزینه زیادی را باید بابت قبوض آب پرداخت کنند.

وی با اشاره به اینکه هنوز تسهیلات بلاعوض به زلزله‌زدگان پرداخت نشده است و منازل در مرحله خاک و گچ رها شده‌اند، گفت: بعضی از متقاضیان که در گذشته وام بنیاد مسکن دریافت کرده‌اند، فرم (ج) آن‌ها قرمز است و مشکلات زیادی برای دریافت تسهیلات این افراد وجود دارد که امیدواریم مسئولین برای رفع این مشکلات برنامه‌ریزی کنند.

تسهیلات بلاعوض برای زلزله‌زدگان تخصیص یافت

همچنین محمدرضا مرادیان، مسئول بازسازی مناطق زلزله‌زده کاشمر در گفتگو با خبرنگار مهر از تخصیص تسهیلات بلاعوض برای زلزله‌زدگان شهرستان کاشمر خبر داد و گفت: با پرداخت این تسهیلات، کار بازسازی منازل روستایی سرعت می‌گیرد.

مسئول بازسازی مناطق زلزله‌زده کاشمر با اشاره به اینکه این تسهیلات مربوط به شهر کاشمر نیست و هنوز تسهیلاتی برای آن‌ها تخصیص نیافته است، گفت: تاکنون ۸۳۸ نفر را از محل تجمیع اعتبارات بهسازی مسکن به بانک‌های عامل معرفی کرده‌ایم.

وی عنوان کرد: تاکنون پی‌کنی ۸۴۶ واحد، شفته‌ریزی ۶۸۸ واحد، آرماتوربندی ۵۵۷ واحد، فونداسیون ۵۲۸ واحد، اسکلت ۴۵۶ واحد، سقف ۳۱۵ واحد، دیوارچینی ۲۷۱ واحد انجام و درب و پنجره ۱۶۱ واحد روستایی خسارت‌دیده از زلزله نصب شده است.

مرادیان تصریح کرد: امیدواریم نماینده شهرستان در مجلس شورای اسلامی برای تخصیص اعتبارات بازسازی همچنان پیگیر این امر باشند.

مسئول بازسازی مناطق زلزله‌زده کاشمر با اشاره به اینکه تسهیلات بلاعوض بر اساس پیشرفت کار، مبالغ مختلفی دارد، اظهار کرد: افرادی که سقف را اجرا کرده باشند، ۸۰ میلیون تومان، فونداسیون و نصب سازه ۶۰ میلیون تومان و برای اجرای سقف ۲۰ میلیون تومان به طور یکجا دریافت می‌کنند.

وی با بیان اینکه تسهیلات بلاعوض برای تمامی متقاضیانی که تشکیل پرونده داده و با بانک‌های عامل قرارداد بسته‌اند، انجام می‌شود، افزود: در زمین‌لرزه ۵ ریشتری ۲۹ خردادماه، ۱۵۰۰ واحد احداثی، ۲۰۰۰ واحد تعمیری و ۱۵۰۰ واحد معیشتی هستند.

مرادیان با اشاره به اینکه زلزله در این منطقه و شرق کشور سابقه تاریخی دارد و در سال ۱۳۳۶ زلزله مخربی در شهرستان خواف را تجربه کرده‌ایم، گفت: آموزش و مقاوم‌سازی خسارت‌های ناشی از زمین‌لرزه را کاهش می‌دهد ولی متأسفانه اکثر خانه‌هایی که در زمین‌لرزه‌های اخیر کاشمر تخریب شده‌اند، خشت و گلی بوده است.

وی در ادامه با بیان اینکه پس از زمین‌لرزه ۴.۳ ریشتری ۲۵ آبان‌ماه در شهرستان کاشمر شاهد پس‌لرزه‌های مختلف در منطقه بوده‌ایم، گفت: در زلزله ۲۵ آبان حدود ۱۶ واحد در منطقه آسیب دیدند. آمار واحدهای خسارت‌دیده در پس‌لرزه‌ها به بیش از ۸۹۰۰ واحد رسیده است که حدود چهار هزار و ۴۶۰ واحد در داخل شهر و چهار هزار و ۳۵۰ واحد در داخل روستاها هستند.