معلمان ایرانی خطاب به اندیشمند آمریکایی: خود را از ننگ حامیان نسل‌کشی در غزه برهانید

مهر نوشت: جمعی از معلمان ایرانی عضو حلقه مطالعاتی عدالت آموزشی، در شش ماه گذشته، کتاب «عدالت، کار درست برای انجام دادن کدام است» از مایکل سندل را جمع‌خوانی کردیم و بسیار از آن آموخته‌ایم. گزارش شما از مکاتب مختلف فلسفه اخلاق و سیاست درباره عدالت و نقد آنها و ارائه رویکرد فضیلت‌گرایی و سیاست خیر عمومی می‌تواند دستاوردهای خوبی برای اندیشمندان و دغدغه‌مندان عدالت داشته باشد. پس از اتمام مطالعه کتاب مناسب دیدیم با شما گفتگویی مکتوب داشته باشیم.

شما در فصل معماهای وفاداری کتاب عدالت، از عذرخواهی رهبران سیاسی آلمان بابت جرایم غیرقابل بیان علیه یهودی‌ها گفته‌اید، از عذرخواهی رهبران سیاسی ژاپن بابت بردگی جنسی زنان و دختران کره‌ای توسط سربازان ژاپنی گفته‌اید، از عذرخواهی رهبران سیاسی استرالیا بابت کودک دزدی گفته‌اید، از عذرخواهی ریگان از آمریکایی‌های ژاپنی‌تبار بابت حبس آن‌ها در بازداشتگاه غیرنظامی در جنگ جهانی دوم گفته‌اید و این «عذرخواهی بابت اشتباهات تاریخی» را معنادار و اخلاقی می‌دانید؛ چرا که از فرد برداشت روایی دارید و هویت فرد را نشأت گرفته از جوامعی می‌دانید که در آن با یک گذشته متولد شده و در آن زندگی کرده؛ و با این موضع در مقابل فردگرایی اخلاقی ایستاده‌اید.

همچنین در تبیین همبستگی ذیل رویکرد فضیلت‌گرایی، معتقدید همبستگی همانگونه که می‌تواند دلیل مشخصی برای غرور، دفاع و حمایت از مردم خودمان ایجاد کند، می‌تواند به ما دلیلی مشخص برای انتقاد و شرم از مردم خودمان یا فعالیت‌های دولت‌مان بدهد و اینگونه از فردگرایی اخلاقی که انسان‌ها احساس شرم و وفاداری ندارند، انتقاد کرده‌اید.

گفته‌اید بر خلاف اندیشه رالز، مسئولیت اخلاقی صرفاً با تعهد اختیاری یا وظایف طبیعی ایجاد نمی‌شود، بلکه تعهدات همبستگی خاص که مستلزم موافقت نیستند هم مسئولیت اخلاقی ایجاد می‌کنند و معتقدید بر اساس مفهوم روایی از فرد، یک خانواده، ملت یا مردم بخشی از ما هستند و مسئولیت‌های اخلاقی به درستی بر ما تحمیل می‌شوند و نمی‌توان خود را از عملکرد آنان و پیامدهای آن جدا کرد.

به نظر می‌آید شما به‌عنوان یک اندیشمند آمریکایی که به مسئولیت همبستگی قائل هستید، می‌توانید برای پیشگیری از حمایت دولت آمریکا و گسترش جنایت‌ها در برابر زنان و کودکان بی دفاع گام بردارید.

مطابق با اندیشه نو ارسطویی، آوارگی و مرگ برای مردم بی گناه غزه طبیعی و مناسب نیست و به اجبار حملات اسرائیلی‌ها، اتفاقی غیرطبیعی و ناعادلانه رقم خورده است. اینجاست که دنیا می‌تواند به نوارسطویی‌ها امیدوار باشد تا برای توقف این بی‌عدالتی گام بردارند.

از سوی دیگر به عنوان مثال شاهد آن هستیم که گیدئون‌لوی، ستون‌نویس روزنامه هاآرتص اشاره می‌کند: «خود برتر بینی اسرائیلی‌ها با عنوان قوم برگزیده و انسانیت‌زدایی سازمان یافته از فلسطینی‌ها جنایات هولناکی را رقم می‌زند». جناب پروفسور سندل! این نژاد پرستی فضیلت عمومی را در دنیا به خطر انداخته است و دغدغه‌مندان عدالت و خیر عمومی، نمی‌توانند نسبت به این مسئله بی‌توجه باشند؛ چرا که نژادپرستی، هر ادراکی از خیر عمومی و فضیلت را محدود و منحرف کرده و اجازه گفتگو، مشغولیت اخلاقی و دورهم جمع شدن گروه‌های متنوع را نخواهد داد؛ همان سیاست‌های خیر عمومی که در فصل ۱۰ کتاب خود به آن اشاره کرده‌اید.

تقدم خیر بر حق ما را به این موضع رهنمون می‌کند که گامی برداریم و به تاریخ نگاهی بیندازیم، همبستگی تاریخی و با سابقۀ مردم بومی مسلمان، مسیحی و یهودی سرزمین فلسطین را ببینیم و خیر را جستجو کنیم، حتی اگر حقوق و قراردادهای غیر طبیعی و جعلی در ۱۹۴۸ خلاف آن را قرار کرده باشد.

ما معلمان به فضیلت‌گرایی، امید بیشتری داریم که بتواند در برابر اندیشه‌های خودآئین و قراردادگرا لیبرالی قد علم کند و برای عدالت نه تنها در ساحت اندیشه بلکه در مقام عمل قدمی بردارد.

از شما می‌خواهیم مطابق اندیشه فضیلت‌گرایانه، در برابر نسل کشی انسان‌ها در غزه بایستید و از شرمی که در آینده، برای حامیان این نسل کشی پیش خواهد آمد خود را برهانید.

با تشکر از توجه شما