تحول در حفاظت محیط زیست با تکیه بر مشارکت مردمی و فناوری‌های نوین

مهر نوشت: حمید ظهرابی معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست در جریان بازدید و افتتاح پروژه‌های محیط زیست طبیعی استان تهران، در خصوص برنامه‌های این معاونت گفت: حفاظت پایدار از تنوع زیستی با تمرکز بر مشارکت‌طلبی، دانش‌محوری و استفاده از تکنولوژی‌های نوین یکی از اولویت‌های اصلی ما است.

وی با بیان اینکه استفاده از ظرفیت‌های مردمی و بخش خصوصی در حفاظت از تنوع زیستی در قالب ایجاد مناطق حفاظت شده مشارکتی، قرق های خصوصی و حفاظت از کریدورها به صورت یکپارچه و ایجاد شبکه مناطق تحت مدیریت محیط زیست از اولویت‌هایی هست که به دنبال آن خواهیم بود، افزود: علاوه بر این، اصلاح و به‌روزرسانی قوانین و مقررات مربوط به شکار و صید و تدوین آئین‌نامه‌های اجرایی برای بهره‌گیری از ظرفیت‌های مردمی در حفاظت از تنوع زیستی نیز در دستور کار قرار دارد.

معاون محیط زیست طبیعی همچنین بر توسعه طبیعت‌گردی در مناطق تحت مدیریت محیط زیست تأکید کرد و گفت: تلاش می‌کنیم با فعال‌سازی ظرفیت‌های طبیعت‌گردی به صورت عملی در مناطق تحت مدیریت محیط زیست، ضمن حفظ طبیعت، جوامع محلی را در حفاظت از محیط زیست مشارکت دهیم و منافع آن‌ها را با اهداف حفاظتی همسو کنیم.

معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به مشکلات جدی در مدیریت باغ‌وحش‌ها تصریح کرد: وضعیت بسیاری از باغ‌وحش‌ها و مراکز نگهداری حیات وحش مطلوب نبوده و سازمان حفاظت محیط زیست وظایف نظارتی خود را با دقت بیشتری انجام خواهد داد؛ در این راستا ارزیابی عملکرد باغ‌وحش‌ها، درجه‌بندی آنها و برخورد قاطع با مراکزی که فاقد کارکردهای علمی، تحقیقاتی و آموزشی هستند ضروری است.

ظهرابی در ادامه با اشاره به چالش جزیره‌ای شدن زیستگاه‌ها و محدودیت تبادل ژنتیکی بین جمعیت‌های حیات وحش گفت: جزیره‌ای شدن زیستگاه‌ها و محصور شدن حیوانات در محیط‌های محدود و عدم تبادل ژنتیکی از عوامل جدی انقراض گونه‌ها محسوب شده و ما باید با تعامل و همراهی دستگاه‌های مرتبط، کریدورهای ارتباطی بین زیستگاه‌ها را بازسازی کنیم تا جریان ژنی بین جمعیت‌های مختلف برقرار شود؛ در غیر این صورت، عواملی نظیر تراکم بالای جمعیت، بیماری‌ها و هم‌خونی و همسانی ژنتیکی موجب ضعف و کاهش پایداری جمعیت‌ها شده و آثار غیرقابل جبرانی بر محیط زیست بر جای خواهد گذاشت.

وی همچنین در بخشی دیگر از سخنان خود با اشاره به اینکه منطقه رودافشان به دلیل نقش مهمی که در اتصال زیستگاه‌های مختلف از جمله جاجرود تا زیستگاه‌های استان سمنان دارد، از نظر تبادل ژنتیکی، جابه‌جایی گونه‌های جانوری و به‌ویژه گوشت‌خواران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، افزود: این منطقه نه تنها به‌عنوان یک کریدور حیاتی عمل می‌کند، بلکه با وجود اثر طبیعی ملی رودافشان، این منطقه از نظر حفاظتی، آموزشی و توسعه طبیعت‌گردی نیز بسیار ارزشمند است.

ظهرابی با اشاره به چالش‌های موجود برای ارتقای این منطقه افزود: در سال‌های گذشته تلاش‌هایی برای ارتقای این منطقه انجام شد که با مخالفت برخی دستگاه‌ها به نتیجه نرسید اما خوشبختانه با ورود دستگاه قضائی و همکاری مسئولان، موانع در حال رفع شدن است و این موضوع با جدیت بیشتری پیگیری خواهد شد.

معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی بر ضرورت توجه بیشتر به این منطقه و تأمین امکانات لازم برای حفاظت از آن تأکید کرد.

وی همچنین به مشکلات موجود در حوزه حفاظت محیط زیست در کشور اشاره داشت و گفت: شرایط کنونی از نظر امکانات و تجهیزات حفاظتی چندان مطلوب نیست و ما نیازمند استفاده از فناوری‌های نوین و تقویت ابزارهای حفاظت محیط زیست هستیم؛ در همین راستا و با توجه به تأسیس پاسگاه‌های محیط‌بانی جدید، تلاش می‌کنیم زیرساخت‌های حفاظتی را تقویت کنیم تا نظارت و حفاظت موثرتری در زیستگاه‌های ارزشمند اعمال شود.

بر همین اساس حمید ظهرابی معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست، علیرضا مزینانی مدیرکل حفاظت محیط زیست استان تهران و جمعی از مسئولان این اداره کل از مرکز بازدید کنندگان حیات وحش گلندوئک شهرستان شمیرانات، پاسگاه در حال احداث ورودی پارک ملی خجیر، پاسگاه و انبار علوفه جاجرود بازدید و پاسگاه محیط بانی و مرکز اطفا حریق چشمه خنک آب پارک ملی خجیر، پاسگاه محیط بانی کمرد در شهرستان پردیس و رود افشان دماوند افتتاح شد و به بهره برداری رسید.