جشنواره رشد چطور کم فروغ شد؟/معضل نبود رویکرد مشخص و تغییر مدیران

شفیع آقامحمدیان رئیس سابق هیئت داوران جشنواره فیلم رشد در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه، جشنواره فیلم رشد یکی از قدیمی‌ترین جشنواره‌های بین‌المللی سینمای ایران محسوب می‌شود، گفت: تنها جشنواره‌ای که ثبت بین‌المللی دارد، همین جشنواره فیلم رشد است. این جشنواره قبل از انقلاب با اهداف خاصی آغاز شده بود. بنیان‌گذاران آن تلاش داشتند تا قشر کودک و نوجوان ایران را با فرهنگ و سیستم آموزشی غرب آشنا کنند. در حقیقت به دنبال این بودند تا با فیلم‌های آموزشی، قشر مورد هدف خود را با کمیت و کیفیت دنیای غرب آشنا کنند. پس از شکل‌گیری انقلاب اسلامی به این دلیل که مسئولان با اهداف برگزاری جشنواره رشد آشنا بودند، برگزاری این جشنواره را متوقف کردند تا زمانی که بتوانند برنامه‌ریزی جدی در بُعد کیفی و محتوایی آن انجام دهند.

وی ادامه داد: متاسفانه به این دلیل که شاهد کم‌کاری و کوتاهی مسئولان وقت آموزش و پرورش در این زمینه بودیم، جشنواره فیلم رشد در سکوت برگزار شد و به آن چندان پرداخته نشد. از زمانی که برخی وزرا در آموزش و پرورش حضور پیدا کردند، تلاش کردند تا هر یک با دیدگاه‌های خودشان جشنواره را مجدداً راه‌اندازی کنند. با این حال روند تقویت جشنواره فیلم رشد به چند دلیل به کندی پیش رفت.

به گفته آقامحمدیان، جریان فرهنگی در کشور ما دچار مشکلات خاصی است یکی از آنها این است که هیچ یک از مدیران فرهنگی ماندگاری ندارند به همین دلیل نمی‌توانند یک سیاست مشخص را تعیین و آن را به پیش ببرند. جشنواره رشد نیز متاثر از این نگاه‌ها بود.

وی عنوان کرد: اگر به دو تا سه دوره اخیر جشنواره فیلم رشد نگاه کنید مشاهده خواهید کرد که در سال اول، جشنواره با یک نگاه برگزار شد و مجدداً در سال بعد مسئولان تغییر کردند و رویکرد جشنواره نیز عوض شد.

وی افزود: در سال سوم نیز که شاهد برگزاری جشنواره پنجاه‌وچهارم هستیم، مجدداً وزیر آموزش و پرورش تغییر کرده است. وقتی چنین اتفاقاتی رخ می‌دهد، مدیران گرداننده این تحرکات نیز دچار تحول می‌شوند. متاسفانه پروژه‌های فرهنگی در این شرایط دچار چالش می‌شوند. جشنواره رشد نیز از این شرایط متاثر بوده است. با این حال در دو تا سه سال اخیر بیش از پیش به جشنواره فیلم رشد توجه شده و به عنوان یک موضوع جدی با آن برخورد کردند. حس من این بود که یک حرکت با نگاه و سیاست‌های جدید آغاز شده اما این تحولات نیز کافی نبوده است.

به گفته داور سابق جشنواره فیلم رشد، هدف جشنواره، بچه‌های دبستانی و دبیرستانی و همچنین اولیا و مربیان است و باید از طریق این جشنواره اقشار مورد هدف با فرهنگ و تاریخ غنی کشور آشنا شوند و فرهنگسازی صورت بگیرد. با این حال جشنواره فیلم رشد نیز متاثر از جریان‌های فرهنگی کشور ما بوده است.

وی افزود: جشنواره فیلم رشد باید بیشترین بهره را از تولیدات حوزه کودک و نوجوان داشته باشد اما با اشکالاتی که در حوزه کودک به وجود آمد، دست این جشنواره نیز تا حدی خالی از محتوای با کیفیت شد. در چنین شرایطی توانستیم شاهد کیفیت بالا در حوزه فیلم‌های آموزشی باشیم. البته تحقق چنین هدفی کار سختی است.

وی تاکید کرد: اعتقاد من این است که جشنواره فیلم رشد یکی از مهم‌ترین جشنواره‌های فیلم کشور ما است. از طریق این جشنواره می‌توان با کودکان و نوجوانان کشورهای دیگر نیز ارتباط برقرار کرد مشروط بر اینکه تولیدات ارزشمندی داشته باشیم تا کشورهای دیگر نیز در جشنواره مشارکت کنند. متاسفانه در این زمینه ما دچار مشکل هستیم. جشنواره فیلم رشد زمانی می‌تواند سیاست‌های خود را به آگاهی سازندگان فیلم‌ها برساند که خود جشنواره به ساخت فیلم‌های آموزشی ورود کند. این به معنای ساخت ۱۰ فیلم از این طریق نیست بلکه به‌طور مثال به معنای ساخت یک فیلم داستانی و چند کار مستند است تا با ساخت آنها کارگردانان فیلمسازان را با مدیران آموزش و پرورش آشنا کند.

وی افزود: اشکالات و چالش‌هایی را که جشنواره فیلم رشد با آنها مواجه است به وزیر قبلی رساندیم و موارد مطرح شده را پذیرفتند اما عمر مدیریتی آنها کفاف و دوام نداشت. خوشبختانه دوستانی که در حال حاضر حضور پیدا کردند به دنبال برگزاری جشنواره فیلم رشد در حد و شانی که باید باشد هستند.

به اعتقاد آقامحمدیان در عرصه فیلمسازی کودک و انیمیشن‌سازی برخی آثار انطباقی با فرهنگ ما ندارند. در چنین شرایطی راهکار همان پیشنهادی است که خود جشنواره بیاید و وارد تهیه آثاری در حوزه‌های داستانی، آموزشی و مستند شود.

وی در پایان صحبت هایش یادآور شد: باید بر این نکته تاکید کرد که در سال گذشته تلاش مسئولان برگزار کننده جشنواره فیلم رشد بر این بود تا این جشنواره با مدل متفاوت‌تری برگزار شود. شاهد بودیم که حرکت‌ها جدی‌تر و ارتباط با فیلمسازان بهتر بود. مواردی که مطرح شد پیشنه‌ای از اتفاقاتی است که تاکنون رخ داده است و در حال حاضر نیز مقدمات اجرای جشنواره بعدی فیلم رشد در حال انجام است و امیدواریم این جشنواره یک قدم به جلو پیش برود.