رتبه تولید علم ایران یک پله دیگر سقوط کرد

خبرگزاری مهر: بررسی آخرین داده‌های پایگاه اسکوپوس نشان می‌دهد که ایران از نظر تعداد مقالات منتشرشده که با عنوان رتبه «تولید علم» شناخته می‌شود، در سال ۲۰۲۳، با دو رتبه سقوط به جایگاه هفدهم جهان رسیده است؛ این در حالی است در سال ۲۰۲۲ جایگاه پانزدهم دنیا را در انتشار مقالات علمی داشتیم.

آخرین رتبه‌بندی منتشرشده از سوی پایگاه «سایمگو» (Scimago) که اردیبهشت ماه سال جاری منتشر شده بود، رتبه شانزدهم ایران را از نظر انتشارات علمی نشان می‌داد؛ ولی بررسی‌ها حاکی از این است که در حال حاضر ایران به جایگاه هفدهم از نظر انتشار مقالات علمی رسیده است.

جایگاه کشورها از نظر تعداد انتشارات در اسکوپوس در سال ۲۰۲۳

ایران از سال ۲۰۱۱ تا سال ۲۰۲۲ در بین کشورهای منطقه رتبه اول را داشت ولی در سال ۲۰۲۳ پس از حدود ۱۲ سال پیشتازی در منطقه، ترکیه با پشت سر گذاشتن ایران به رتبه چهاردهم رسید. ترکیه در سال ۲۰۲۲ رتبه هفدهم را داشت.

عربستان نیز که رتبه ۱۹ جهان را در سال ۲۰۲۲ داشت، در سال ۲۰۲۳ به رتبه ۱۸ جهان رسیده است و در بین کشورهای منطقه نیز جایگاه سوم را دارد.

داده‌های پایگاه اسکوپوس نشان می‌دهد که انتشارات ایران در سال جاری (تا ۳۱ آگوست ۲۰۲۴)، ۵۱ هزار و ۶۶۳ مورد است. عربستان با ۴۸ هزار و ۶۹۹ انتشارات در رتبه‌بندی جهانی، در رتبه هجدهم و در یک قدمی ایران قرار دارد.

جایگاه کشورها از نظر تعداد انتشارات در اسکوپوس در سال ۲۰۲۴ (تا ۳۱ آگوست ۲۰۲۴)

به نظر می‌رسد در صورتی که اقدام جدی در مورد افزایش انتشارات علمی ایران انجام نشود، احتمال پیشی گرفتن عربستان از ایران وجود دارد و در صورت اینکه این اتفاق رخ دهد، رتبه ایران از رتبه دوم منطقه به رتبه سوم تنزل خواهد یافت.

دکتر بهروز رسولی؛ عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک) در گفتگو با خبرنگار مهر در مورد تغییر رتبه ایران از رتبه شانزدهم به رتبه هفدهم گفت: آخرین بررسی‌های پایگاه اسکوپوس نشان می‌دهد هلند که تا مدتی پیش در رتبه بعد از ایران قرار داشت، در حال حاضر ایران را پشت سر گذاشته است و با یک رتبه کاهش به جایگاه هفدهم رسیده‌ایم.

وی توضیح داد: تا ۶-۷ ماه و حتی ۸ ماه بعد از شروع سال جدید میلادی، ممکن است داده‌های نمایه‌های استنادی تغییر کند؛ ولی بعد از ماه نهم تغییرات خیلی زیاد نیست. دلیل تغییر این داده‌ها، تأخیر در انتشار برخی مجله‌هاست و طبیعتاً وقتی با تأخیر منتشر می‌شوند، در اسکوپوس نیز با تأخیر اضافه می‌شوند. بنابراین این تغییرات طبیعی است.

این متخصص علم‌سنجی تاکید کرد: بنابراین به‌طور قطع می‌توانیم بگوییم که رتبه علمی ایران در سال ۲۰۲۳ در پایگاه اسکوپوس رتبه هفدهم است.