محرم در عمان؛ از مراسم عزاداری چندملیتی تا حادثه تلخ وادی الکبیر

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل، الناز رحمت نژاد: حکومت و مردم عمان علی رغم داشتن مذهب اباضی از مذاهب اهل سنت در جهت برپایی هرچه باشکوه تر مراسم عزای حسینی (ع) تلاش می کنند.

حضور در تجمعات و شرکت در مراسم سخنرانی، در اختیار نهادن منازل یا عدم ممانعت از اقامه شعائر حسینی در محلات و تکایا بویژه در مناطقی که مذاهب و ادیان دیگر زندگی می کنند در عمان دیده می شود.

سال ۱۳۹۹ یک کلیپ از حضور شهروندان عمانی اهل سنت و اباضی در مراسم عزای حسینی در کنار شیعیان تهیه و پخش شد. این کلیپ با عنوان «نه به تفرقه» در بسیاری از شبکه های خبری اینترنتی عمانی به شکل وسیعی منتشر شد و مورد استقبال کاربران در فضای مجازی قرار گرفت.

عمانی‌ها سبک عزاداری‌شان شبیه عراقی‌هاست. یکی از نکاتی که در عزاداری شیعیان عمان قابل توجه است، این است که خیلی منظم هستند؛ مثلاً اگر ساعت ۸ شب مراسم شروع می‌شود، باید ساعت ۱۰ شب تمام شود و برنامه به‌صورت دقیق برپا می‌شود. به مدت ۵۰ دقیقه سخنرانی است و حدود ۴۰ دقیقه هم مداحی و سینه‌زنی انجام می شود. در مراسم عزاداری عمان تمرکز بیشتر روی سخنرانی است.

مراسم عزاداری در این کشور با شروع ماه محرم آغاز شده و اغلب تا پایان ماه صفر ادامه پیدا می کند که مورد استقبال مردم نیز قرار می‌گیرد و شرکت کنندگان به برپایی مراسم سوگواری و نوحه‌خوانی و سینه زنی طبق سنت‌های خود می‌پردازند و پذیرای عاشقان اهل بیت عصمت و طهارت (ع) هستند.

مساجد و حسینیه‌های بزرگ شیعیان برای هرچه باشکوه برگزار کردن مراسم خود، سخنرانان مشهور و مطرحی را از کشورهای لبنان، عراق، قطر، عربستان سعودی و کویت به این کشور دعوت می‌کنند.

همزمان با فرارسیدن محرم ۱۴۴۶ در فرصتی که دست داد به معرفی عادات و رسوم عزاداری در جهان اسلام پرداختیم.

قسمت اول تا هشتم این گزارش که به عادات و رسوم عزاداری در لبنان، پاکستان، عراق، کویت، ترکیه، انگلیس، آمریکا و افغانستان اختصاص دارد از پیوندهای زیر قابل مطالعه و بررسی است:

* «محرم در لبنان؛ از مراسم روضه حزب الله در ضاحیه تا تعزیه‌خوانی در نبطیه»

* «محرم در پاکستان؛ از مراسم نمادین «ذوالجناح» تا کشتی «سفینه النجاه»

* «شور محرم حسینی در عراق؛ از آئین تعویض پرچم تا «رکضه طویریج»

* «محرم در کویت؛ از حضور اهل تسنن کنار شیعیان تا محدودیت‌های عزاداری»

* «محرم در ترکیه؛ از برگزاری تعزیه ۳۰۰ هزار نفری تا زینبیه استانبول»

* «شور محرم میان مسلمانان مقیم انگلیس؛ از شیفتگی کشیش مسیحی تا دسته عزاداری سه کیلومتری»

* «محرم در آمریکا؛ از روز امام حسین در منهتن تا تعزیه خوانی در مریلند»

* «محرم در افغانستان؛ از شکوه عزاداری در غزنی تا مراسم پنهانی قندهار»

در ادامه، مشروح قسمت نهم این پرونده که به عادات و رسوم عزاداری در عمان پرداخته است را می‌خوانیم؛

مراسم برافراشتن پرچم عزاداری امام حسین (ع)

همزمان با آغاز محرم الحرام ۱۴۴۶، مراسم ویژه برافراشتن پرچم عزاداری امام حسین (ع) با اهدای پرچم متبرک بارگاه ضریح مطهر حضرت امام حسین (ع) به برگزارکنندگان مراسم سوگواری سرور شهیدان حضرت امام حسین (ع) و یاران با وفایش در حسینیه امام حسین (ع) در منطقه الخوض مسقط پایتخت عمان برگزار شد.

زنده نگه داشتن نهضت کربلا توسط ملیت ها و اقوام مختلف

ملیت‌ها و اقوام مختلف این کشور نیز با دلی سرشار از عشق به اهل بیت (ع) و خاندان عصمت و طهارت و در لبیک به قیام امام حسین (ع) در شهرهای مختلف، در حضوری گسترده و قابل توجه از نخستین روز محرم ضمن برگزاری مراسم عزای حسینی در مساجد وحسینیه ها و تکیه ها با برپایی مجالس سنتی روضه خوانی، مرثیه سرایی، تعزیه و تشبیه و راه اندازی دسته جات سینه زنی، نهضت پرشور کربلا را زنده نگه داشتند.

عزاداری چندملیتی

مراکز تجمع ملیت‌های هندی و پاکستانی در مناطق مطرح و وادی کبیر در مسقط پایتخت عمان طبق عادت هر ساله شاهد برپایی مراسم عزاداری در ایام محرم بویژه برپایی مراسم سینه زنی در پاسی از شب بوده است. ملیت های مختلف از کشورهای دیگر نیز در این مراسمات مشارکت کرده و در رثای سرور و سالار شهیدان و یاران باوفایش به سینه‌زنی می‌پردازند.

تیراندازی و محاصره بیش از ۷۰۰ عزادار در وادی الکبیر

در حالی که شامگاه دوشنبه ۲۵ تیر همزمان با شب عاشورا، کشورهای حاشیه خلیج فارس از کویت گرفته تا عربستان و عمان، صحنه عزاداری دوستداران امام حسین (ع) بود، عزاداران حسینی عمان توسط تکفیری ها در یک حسینیه در منطقه وادی الکبیر در نزدیکی مسقط به خاک و خون کشیده شدند. طی این تیراندازی که توسط افراد ناشناس انجام شد شماری از عزاداران به شهادت رسیدند. وقوع حوادث این‌چنینی در پادشاهی عمان از باثبات ترین کشورهای منطقه، نادر است.

پلیس عمان با انتشار بیانیه ای ضمن تایید این حمله اعلام کرد که طبق آمار اولیه در جریان تیراندازی به عزاداران حسینی ۶ نفر از جمله یک پلیس شهید و ۲۸ تن دیگر نیز زخمی شدند.

برخی کاربران شبکه های اجتماعی نیز تصاویر و ویدیوهایی از این حمله مسلحانه را منتشر کردند. به گفته این کاربران بیش از ۷۰۰ عزادار در این حسینیه به محاصره مهاجمین درآمده بودند و نیروهای امنیتی نیز در محل حادثه حاضر بودند. منابعی نیز اعلام کردند که این حمله به یک حسینیه در اطراف مسجد وادی الکبیر انجام گرفته است.

به گفته پلیس سه عامل حادثه تیراندازی در مسجد کشته شدند و تحقیقات درباره شرایط حادثه وادی الکبیر ادامه دارد.

سخنگوی وزارت خارجه کشورمان در واکنش به حادثه تیراندازی در مراسم عزاداری سیدالشهدا (علیه السلام) در مسقط این اقدام اختلاف برانگیز را محکوم و حمایت ایران از دولت و مردم سلطنت عمان در برابر جریان های تفرقه افکن را اعلام کرد.

گروه تروریستی داعش مسئولیت حمله به حسینیه محل برگزاری مراسم عاشورای حسینی در کشور عمان را به عهده گرفت که طبق اعلام منابع محلی دست‌کم ۹ کشته برجای گذاشته که سه تن از آنها از مهاجمان بودند.

ایران، پاکستان، عمار حکیم رئیس جریان حکمت ملی عراق، جمعیت اسلامی الوفاق بحرین تیراندازی در مراسم عزاداری در عمان را محکوم کردند.