تکواندو و امید به درخشش جوانان/ بعد از دو المپیک قد راست می‌کنند؟

خبرگزاری مهر: گروه ورزشی- محمد بیرامی: رقابت‌های تکواندو در بازی‌های المپیک ۲۰۲۴ طی روزهای ۱۷ تا ۲۰ مرداد در «کاخ پلیس» شهر پاریس برگزار خواهد شد. در این دوره از مسابقات ۱۳۴ تکواندوکار در چهار وزن مردان و چهار وزن زنان به مدت چهار روز به رقابت خواهند پرداخت.

افزایش تیم های شرکت کننده

تا بازی‌های المپیک ۲۰۱۶ ریو، این مسابقات با حضور ۱۶ تکواندوکار در هر وزن و مجموع ۱۲۸ تکواندوکار برگزار می‌شد. اما فدراسیون جهانی با حمایت از تیم پناهندگان، این تعداد را از مسابقات توکیو افزایش داد. برای بازی‌های پاریس ۲۰۲۴ نیز علاوه بر چهار سهمیه میزبان، ۵ سهمیه به وایلدکارت و ۵ سهمیه به تکواندوکاران عضو تیم پناهندگان اختصاص داده شده تا در مجموع ۱۳۴ تکواندوکار از ۶۰ کشور روی «شیهاپ چانگ» المپیک پیکار کنند.

رئیس فعلی پرافتخارترین ورزشکار ایران

تکواندو با تلاش‌های «اون یون کیم» در دو دوره بازی‌های المپیک ۱۹۸۸ سئول و ۱۹۹۲ بارسلون به صورت آزمایشی حضور داشت که تکواندو ایران موفق به کسب یک نقره و دو برنز شد. پس از آن به عنوان یک رشته اصلی و رسمی از بازی‌های ۲۰۰۰ سیدنی وارد این بازی‌ها شد. در شش دوره حضور رسمی تکواندو ایران دو طلا، یک نقره و سه برنز کسب کرده که ۵۰ درصد آن را رئیس فعلی فدراسیون یعنی هادی ساعی به سینه آویخته است. دو طلای ۲۰۰۴ آتن و ۲۰۰۸ پکن در کنار یک برنز ۲۰۰۰ سیدنی هادی ساعی را به عنوان پرافتخارترین ورزشکار ایرانی تمام ادوار المپیک‌ها معرفی کرده است. محمد باقری معتمد یک نقره، یوسف کرمی و کیمیا علیزاده هم هر کدام یک برنز برای کشورمان به دست آورده‌اند.

اتفاقی که برای نخستین بار رخ داده است

اما تکواندو ایران که آماده هفتمین حضور رسمی خود در المپیک‌ها می‌شود، برای نخستین بار موفق به کسب چهار سهمیه شامل دو سهمیه در بخش مردان و دو سهمیه در بخش بانوان شده است. ناهید کیانی از سیستم رنکینگ، مهران برخورداری از طریق گرنداسلم، مبینا نعمت زاده و آرین سلیمی هم از طریق مسابقات قاره‌ای موفق به کسب مجوز رقابت در بزرگترین آوردگاه جهانی شدند. در بخش بانوان تکواندو ایران نه تنها برای اولین بار موفق به کسب دو سهمیه شده که ناهید کیانی اولین بانوی تکواندو ایران است که از طریق سیستم رنکینگ جواز حضور در این بازی‌ها را به دست آورده است.

امید به درخشش آینده داران تکواندو

در شرایطی که پیش از این برخی تکواندوکاران با القابی چون «سونامی» و «نابودگر» عازم المپیک می شدند و با دست خالی به کشور برمی گشتند، این بار اما خبری از این القاب نیست و جوانانی جویای نام و با آتیه با کمترین توقع اما پر امید مهیای حضور در این میدان بزرگ جهانی می‌شوند. تکواندویی که از المپیک ۲۰۱۲ لندن به بعد رفته رفته شرایط خوب گذشته خود را از دست داد و در دو المپیک ۲۰۱۶ و ۲۰۲۰ در بخش مردان توفیقی نداشت و ضعیف‌ترین نتایج را به ثبت رساند، آهسته آهسته به سطح اول تکواندو دنیا بازمی گردد.

برنامه های ساعی برای احیای تکواندو

هادی ساعی با همکاری قهرمانان سابق و نخبگان تکواندو از جمله اصغر رحیمی با کوله باری از تجربه سال‌ها حضور در رأس مدیریت ورزش، حواشی و چالش‌های پرتکرار را پشت سر گذاشت و با روی آوردن به افزایش توان فنی و آموزشی، تکواندو رو به افول را احیا کرد. بها دادن به جوانانی که تشنه فرصت بودند به خوبی جواب داد تا تیمی که اکنون راهی المپیک می‌شود را جوانانی تشکیل دهند که شاید تا سه المپیک دیگر جای موفقیت داشته باشد.

فاصله گرفتن از «تک پا» یی و رسیدن به تنوع تکنیکی به خصوص اجرای ضربات چرخشی که تکواندوکاران کشورمان همین دو هفته قبل در جام جهانی به نمایش گذاشته و موفق شدند با شکست کره جنوبی در خاک این کشور عنوان قهرمانی در هر دو بخش مردان و زنان را کسب کنند، تحقق بخشی از اهدافی است که اصغر رحیمی به عنوان مدیر فنی تیم‌های در بدو حضور خود وعده آن را یعنی بازگشت به تکواندو اصیل ایرانی داده بود،

گرفتن مدال سخت تر از سایر رشته هاست

نکته مهمی که در خصوص تکواندو و قصه حضور در المپیک باید به آن اشاره کرد، اینکه کسب مدال و رسیدن به موفقیت در این رشته شاید سخت‌تر از تمامی رشته‌های دیگر باشد. در این رشته عنوان جهانی و جایگاه تکواندوکار در رنکینگ جهانی تضمینی برای موفقیت نیست. مصداق بارز آن ۲۰۱۶ ریو که تیم ایران با سه نفر از برترین‌های رنکینگ بازنده میدان المپیک را ترک کرد. بررسی‌ها در ادوار گذشته نشان می‌دهد آنها که کم نام و نشان تر بودند، بهترین عملکرد را داشته‌اند، آنها که به لحاظ روحی و روانی آماده‌تر بوده‌اند راه کسب مدال و سکو را برای خود هموار کرده‌اند.

حضور ستاره های تکواندو در پاریس

«شیهاپ چانگ» پاریس نیز از این قاعده نیست، تقریباً تمامی عنوان داران جهان و المپیک در اوزان مختلف حضور دارند و تکواندو در انتظار رقابت جذاب و دیدنی بهترین‌های دنیاست تا سطح بالای این رشته و جذابیت‌های آن را مقابل چشم میلیون‌ها بیننده به تصویر بکشند. در این بین بخش عمده‌ای از تکواندوکارانی که پای به آوردگاه المپیک می‌گذارند با اختلاف اندک به لحاظ فنی تقریباً در یک سطح قرار دارند، اما آنچه که تفاوت‌ها را رسیدن به مدال را در پی دارد آمادگی روحی روانی مبارزه در میدانی است که توجه تمام دنیا را معطوف به خود کرده است.

تاریخچه حضور و عملکرد تکواندو ایران در ادوار المپیک؛

المپیک ۱۹۸۸ سئول (نمایشی)

شهریورماه سال ۱۳۶۷ مسابقات تکواندو به صورت نمایشی وارد بازی‌های المپیک سئول شد. اینکه کره جنوبی مهد تکواندو دنیاست در ورود این رشته به این بازی‌ها نقش تأثیر گذاری داشت. ولی میزبان المپیک بعد از سئول ۱۹۸۸، آنقدر پیگیری کرد تا رشته سنتی خود را به عنوان یکی از رشته‌های رسمی وارد این بازی‌ها کند. به هر حال ۱۲۸ تکواندوکار از ۳۵ کشور در این دوره حضور داشتند. تیم ایران با ترکیب فیصل و فریبرز دانش، منصور باقری و سید حسن زاهدی به این مسابقات اعزام شد و با برنزی که فیصل دانش کسب کرد به کار خود پایان داد

المپیک ۱۹۲۲ بارسلون (نمایشی)

چهار سال بعد بارسلون میزبان المپیک بود و تکواندو با ۶۴ تکواندوکار از ۴۰ کشور در دومین حضور نمایشی خود را ترجبه کرد. تیم ایران با ترکیب فریبرز عسگری، رضا مهماندوست و منصور باقری به این رقابت‌ها اعزام شد و در نهایت با دو نقره و برنز به کار خود پایان داد. عسگری نقره گرفت و مهماندوست برنز.

المپیک ۲۰۰۰ سیدنی

بعد از یک وقفه چهار ساله و غیبت در المپیک ۱۹۹۶ آتلانتا، تکواندو رسماً به رشته‌های حاضر در المپیک وارد شد تا از سیدنی ۲۰۰۰ شاهد شکوفایی این رشته جذاب در سطح دنیا باشیم. مهرماه ۱۳۷۶ ۵۱ تکواندوکار از ۵۵ کشور در مسابقات تکواندوی المپیک سیدنی به مصاف هم رفتند. هادی ساعی رئیس و مجید افلاکی سرمربی فعلی تیم ملی دو نماینده ایران در این بازی‌ها بودند که هادی ساعی موفق به کسب مدال برنز شد.

المپیک ۲۰۰۴ آتن

تکواندو ایران در المپیک ۲۰۰۴ آتن نیز دو سهمیه داشت. ۶۴ تکواندوکار از ۶۰ کشور حضور داشتند که تیم ایران با طلای هادی ساعی و برنز یوسف کرمی موفق ترین رشته ورزشی در میان ۱۱ رشته حاضر در کارون اعزامی ایران به آتن بود.

المپیک ۲۰۰۸ پکن

در این دوره از بازی‌ها تیم ایران موفق شد علاوه بر دو سهمیه بخش مردان، یک سهمیه در بخش بانوان نیز کسب کرد. بر همین اساس تیم ایران با ترکیب هادی ساعی، رضا نادریان و سارا خوش جمال فکری راهی این مسابقات شد. کاروان ورزشی ایران در این دوره از بازی‌ها ضعیف‌ترین نتایج را کسب کرد و تا روزهای پایانی فقط مراد محمدی در کشتی موفق به کسب یک مدال برنز شده بود، توسط ورزشکاری که از رئیس فدراسیون تا نمایندگان مجلس به دنبال اعزام نشدنش بودند برای ورزش ایران آبروداری کند. هادی ساعی که در یک وزن بالاتر و با پشت سر گذاشتن موانع فراوان راهی پکن شده بود، موفق شد با غلبه بر نمایندگان نپال، چین، آذربایجان و ایتالیا تک مدال طلای ایران را کسب کند

‌المپیک ۲۰۱۲ لندن

تکواندو ایران که تا پیش از اعزام به المپیک لندن شرایط خوبی داشت، قهرمانی ۲۰۱۰ آسیا و جهان ۲۰۱۱ را برای نخستین بار به نام خود ثبت کرده بود، به یکباره دچار مرگ مغزی شد. سو مدیریت در برابر حفظ رضا مهماندوست به عنوان سرمربی تیم ملی و حواشی پس از آن باعث شد تا تیم ایران با تک نقره معتمد به کار خود در این دوره از بازی‌ها پایان دهد. یوسف کرمی و سوسن حاجی پور نیز دست خالی بریتانیا را به سمت تهران ترک کردند.

المپیک ۲۰۱۶ ریو

تیم ملی ایران برای بازی‌های المپیکی که برزیل و شهر ریودوژانیرو میزبان آن بود، با سه نماینده در بخش مردان که همگی رنکینگ‌های یک و دو جهان را در اختیار داشتند و یک تکواندوکار در بخش زنان به مصاف رقبا رفت. فرزان عاشورزاده، سجاد مردانی، مهدی خدابخش و کیمیا علیزاده در این دوره نمایندگان ایران بودند که حواشی داخل اردو بازهم عدم مدیریت باعث شد تا تکواندو در بخش مردان دست خالی بماند و در بخش بانوان هم یک برنز کسب کند.

المپیک توکیو ۲۰۲۰

تکواندویی که روزهای سختی را سپری می‌کرد، با سه تکواندوکار راهی المپیک ۲۰۲۰ توکیو شد که با یک سال تأخیر به دلیل شیوع کرونا برگزار شد. ناهید کیانی، آرمین هادی پور و میرهاشم حسینی چهار نماینده کشورمان بودند که متأسفانه توفیقی در کسب مدال نداشتند.