رونمایی از نمونه‌های تایپ و پاراتایپ ۹ گونه از خزندگان ایران

مهر نوشت: به نقل از روابط عمومی سازمان حفاظت محیط زیست، مدیر کل دفتر موزه ملی تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی اظهارداشت: به مناسبت هفته ملی محیط زیست از نمونه‌های تایپ و پا را تایپ ۹ گونه از خزندگان ایران که برای اولین بار توسط دکتر اسکندر رستگار پویانی، استاد دانشگاه حکیم سبزواری، شناسایی شده است رونمایی و به دفتر موزه ملی تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی اهدا شد.

اشرف زاده بیان داشت: که شناسایی و معرفی دقیق گونه‌ها، اولین گام در جهت حفاظت از تنوع گونه‌ای محسوب می‌شود. موزه‌های تاریخ طبیعی باید نقش خط مقدم را در شناسایی و حفاظت از ذخایر ژنتیکی و زیستی ایفا کنند.

وی افزود: همه زیست شناسان اذعان دارند که نمونه‌های تایپ (Type)، مهم‌ترین ماده یا دارایی در یک موزه تاریخ طبیعی را تشکیل می‌دهند. منظور از تایپ، نمونه‌ای است که توسط نویسنده یک مقاله سیستماتیک (رده بندی) به عنوان مبنای یک مطالعه دقیق و به عنوان پایه یک نام خاص استفاده شده است. انواع مختلفی از نمونه‌های تایپ وجود دارند، که مهم‌ترین آنها هول و تایپ (Holotype) است. در زیست‌شناسی، نامی که برای اولین بار برای معرفی یک گروه آرایه‌شناختی جدید به کار می‌برند و این نام بر روی این گونه باقی می‌ماند، حتی اگر در گونه‌شناسی آن تجدید نظر شود، هول و تایپ نامیده می‌شود. به عبارت دیگر، هنگامی که یک گونه به طور رسمی توصیف می‌شود، دانشمندان اغلب آن توصیف را بر روی یک نمونه مشخص و منفرد استوار می‌کنند که همان هول و تایپ نام دارد. این نمونه ارزش بسیار زیادی دارد و به منظور در دسترس قرار گرفتن سایر محققان باید به درستی حفاظت شود، که اغلب در یک موزه معتبر و بزرگ قرار می‌گیرد.

اشرف زاده تصریح کرد: امروزه، ضروری است پس از کشف یک گونه جدید، یک هول و تایپ معرفی شود. این نمونه‌های مهم یا هول و تایپ‌ها تضمین می‌کنند که دانشمندان هنگام صحبت در مورد یک موجود زنده خاص، یک نقطه مرجع واحد دارند. هر نمونه دیگری که برای تکمیل توضیحات استفاده شده باشد، پا را تایپ (Paratype) نامیده می‌شود. پاراتایپ‌ها اغلب در همان زمان و مکان مشابه هول و تایپ جمع‌آوری می‌شوند. از دیگر نمونه‌های تایپ می‌توان به آل و تایپ (Allotype) و نئوتایپ (Neotype) اشاره نمود. آل و تایپ، نمونه‌ای از جنس مخالف هول و تایپ است که از بین پا را تایپ‌ها انتخاب می‌شود. نئوتایپ، نمونه‌ای است که بعداً (پس از توصیف گونه اصلی) به عنوان نمونه تک نوع برای جایگزینی هول و تایپی که گم شده یا از بین رفته یا زمانی که محققان یک هول و تایپ را در توضیحات اصلی اعلام نکرده‌اند، استفاده شده است.

اشرف زاده در پایان به رسالت اصلی موزه تاریخ طبیعی مبنی بر جمع‌آوری، نگهداری، مطالعه و تحقیق در زمینه گونه‌ها و اهمیت آن در حفاظت تنوع زیستی پرداخت.