جنبش‌های دانشجویی در آمریکا از جنگ ویتنام تا غزه/اهمیت جنبش کنونی

‌خبرگزاری مهر، گروه بین‌الملل: حال که بیش از ۲۰۰ روز از آغاز جنایت‌های رژیم صهیونیستی با بیش از ۳۴ هزار شهید می‌گذرد، دانشجویان آمریکا گامی جدی در مسیر تحقق صلح و پایان نسل‌کشی در نوار غزه برداشته‌اند. این روزها، موج اعتراضی در غرب به ویژه دانشگاه‌های آمریکا به تیتر اول رسانه‌های جهان تبدیل شده‌است.

تشدید موج ضداسرائیلی در دانشگاه‌های آمریکا؛ مطالبه‌ها و پیام‌ها

در روزهای اخیر، شمار زیادی از دانشگاه در آمریکا شاهد تظاهرات ضدصهیونیستی بوده‌است که مهمترین آنها عبارت‌اند از دانشگاه هاروارد، نیویورک، ییل، کلمبیا، ماساچوست، اموری، میشیگان، براون، پلی تکنیک هومبولت، برکلی، کالیفرنیای جنوبی، تگزاس، مینه‌سوتا و غیره.

اگرچه برخی رسانه‌ها شمار این دانشگاه‌ها را بیش از ۲۰۰ مورد تخمین زده‌اند اما خبرگزاری الجزیره نقشه‌ای از دانشگاه‌های مهم آمریکا که در جنبش دانشجویی ضد صهیونیستی در روزهای اخیر شرکت داشته‌اند، منتشر کرد که البته این نقشه همچنان در حال تکمیل است.

البته از همان ابتدای جنبش نیز نوع برخورد پلیس آمریکا که همواره در این موقع‌ها به خشونت و سرکوب متوسل می‌شود، قابل پیش‌بینی بود. طبق انتظار، در این چند روز بسیاری از دانشجویان معترض اخراج شده‌اند. ضمن اینکه خشونت و ضرب‌وشتم هم همواره چاشنی برخورد پلیس با دانشجویان این کشور بوده‌است.

شمار دستگیر شدگان نیز به صدها نفر رسیده‌است؛ بازداشت ۱۰۸ دانشجو در کالج امرسون در بوستون، ۹۳ دانشجو در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی در لس‌آنجلس، ۳۴ دانشجو در دانشگاه تگزاس در آستین، ۱۰۰ دانشجو در دانشگاه کلمبیا در نیویورک و ۴۵ دانشجو در دانشگاه ییل آخرین آماری است که از دانشگاه‌های آمریکا اعلام شده‌است.

مطالبه‌های دانشجویان آمریکایی در این جنبش واضح و شفاف است. آنان از دانشگاه‌ها خواسته‌اند تا از سرمایه‌گذاری دارایی‌های دانشگاه‌های بزرگ در شرکت‌های اسلحه‌سازی و یا سایر صنایع حامی جنگ رژیم صهیونیستی در غزه خودداری کنند و به این ترتیب مانع از «نسل کشی» شوند.

آنها همچنین خواستار برقراری آتش‌بس در جنگ رژیم صهیونیستی در نوار غزه هستند؛ جنگی که با آتش‌افروزی غرب با محوریت آمریکا به بزرگترین فاجعه تاریخ تبدیل شده‌است. همین چند روز پیش سنای آمریکا با اکثریت آرا بسته حمایتی کمک مالی ۹۵ میلیارد دلاری برای اوکراین، رژیم صهیونیستی و تایوان را تصویب کرد که حدود ۲۶ میلیارد دلار از آن، کمک نظامی به این رژیم جعلی بود.

در این میان، پلیس و نیروهای امنیتی آمریکا با سرکوب دانشجویان در صدد تداوم جنایات‌های رژیم صهیونیستی در نوار غزه برآمده‌اند. از طرفی، موضع‌گیری همزمان «جو بایدن» رئیس جمهوری آمریکا و «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی از بهره‌گیری آنها از یک تکنیک مشخص، برای انحراف افکار عمومی و پایان دادن به جنبش حکایت دارد.

پس از آنکه بایدن تاکید کرد «یهودستیزی ناپسند است و جایی در آمریکا ندارد»، نتانیاهو همین خط فکری را البته با شدت و غضب بیشتری دنبال کرد. نتانیاهو که ارتش رژیم صهیونیستی با دستور او نزدیک به هفت ماه بیش از ۳۴ هزار نفر از مردم غزه را به شهادت رسانده‌است، دانشجویان آمریکایی را «اوباش یهودستیز» خواند و مدعی شد آن‌ها دانشگاه‌های برتر این کشور را «تصرف کرده‌اند و خواستار نابودی اسرائیل هستند».

بعد از این اظهارات تند نتانیاهو، «برنی سندرز» سناتور آمریکایی ضمن برشمردن شمار شهدای غزه و آمار جنایت‌های رژیم صهیونیستی در این باریکه، گفت: «آقای نتانیاهو، با تلاش برای منحرف کردن ما از سیاست‌های جنگی غیراخلاقی و غیرقانونی دولت تندرو و نژادپرست خود، به شعور مردم آمریکا توهین نکنید. از یهودستیزی برای منحرف کردن توجه از کیفرخواست جنایی که در دادگاه‌های اسرائیل با آن روبه‌رو هستید، استفاده نکنید. روبه‌رو شدن با اتهام‌ها در این دادگاه‌ها، یهودستیزی نیست.»

در مجموع، حمله پلیس به دانشجویان و بازداشت آنها در دانشگاه‌های مختلف آمریکا باعث شده‌است که بسیاری از شخصیت‌ها و سازمان‌های مؤثر بین‌المللی، آزادی بیان در این کشور مدعی را به چالش بکشند. همانند سازمان عفو بین‌الملل که ضمن محکوم کردن این رفتار خشونت‌بار، بر اهمیت «حق اعتراض» تاکید کرد و در بیانیه‌ای آورد: از دانشگاه‌های آمریکایی می‌خواهیم که از حقوق دانشجویان در تظاهرات مسالمت‌آمیز و ایمن حمایت کنند.

از جنبش دانشجویی ضدجنگ ویتنام تا اعتراض‌ها به مداخله‌جویی آمریکا در خاورمیانه

تظاهرات بی‌سابقه دانشجویان در دانشگاه‌های آمریکا در محکومیت کشتار جمعی علیه فلسطینیان، یادآور مخالفت همین طیف با جنگ ویتنام است.

از جمله وجه اشتراک آنها، خاستگاه مشترک این جنبش‌های اعتراضی است. اعتراض دانشجویان به کمک مالی و نظامی آمریکا به رژیم صهیونیستی در جنگ علیه غزه حدود دو هفته پیش از دانشگاه کلمبیا آغاز شد؛ دانشگاهی که در دهه ۱۹۶۰، آغازگر موج اعتراضی و البته تأثیرگذار علیه جنگ آمریکا در ویتنام بود.

در دهه ۱۹۶۰ میلادی، جنبش دانشجویی در آمریکا برای مطالبه «آزادی بیان» در پردیس‌های دانشگاهی به وجود آمد اما با تشدید دخالت این کشور در جنگ ویتنام، جنگ به هدف اصلی اعتراض‌های دانشجویان تبدیل شد. هزینه‌های هنگفت آمریکا در ماجراجویی‌های نظامی، به افزایش سرسام‌آور کسری بودجه و وخامت شرایط اقتصادی در داخل کشور کمک کرد و بر شدت نارضایتی‌ها افزود.

دانشجویان دهه ۱۹۶۰ به دلیل بلوغ آرمان‌گرایی و نیز تعهد به مسائلی فراتر از منافع شخصی خود، تحول‌هایی پدید آوردند که هنوز هم با وجود گذشت بیش از نیم قرن آثارش در آمریکا به چشم می‌خورد.

«لئونارد گوردون» هنرمند آمریکایی در دایره‌المعارف جامعه‌شناسی آورده که «لایحه حقوق مدنی سال ۱۹۶۴ که دور از دسترس به نظر می‌رسید، باعث شد تا موضع مردم در قبال جنگ ویتنام تغییر کند و به جای حمایت از آن، به مخالفت با جنگ بپردازند. فشارهایی که برای ایجاد تنوع در بدنه دانشجویی و برنامه‌های آموزشی نژادی و قومی هم اعمال می‌شد در تحول‌های ناشی از اعتراض‌ها نقش داشتند؛ تحول‌هایی که زندگی جامعه آمریکایی را دگرگون کرد.»

به تازگی نیز «سید رسول موسوی» مدیر کل آسیای جنوبی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در صفحه اجتماعی «ایکس»، نوشت: جنبش دانشجویی حمایت از فلسطین و غزه در آمریکا و فرانسه و دیگر کشورهای غربی را باید جدی گرفت. فراموش نکنیم که جنگ آمریکا علیه ویتنام را جنبش دانشجویی متوقف کرد. نباید اجازه داد جریان صهیونیستی مسلط بر رسانه‌های بین‌المللی بتواند همگام با پلیس و امنیتی‌ها این جنبش را سرکوب کند.

جنبش‌های دانشجویی در آمریکا که از دهه ۱۹۶۰ به راه افتاد و به تدریج به بلوغ سیاسی رسید، در جریان مداخله‌جویی‌های نظامی آمریکا در نقاط مختلف جهان به ویژه خاورمیانه نیز بارها خود را نشان داده‌است.

به عنوان نمونه طی بیش از ۲ دهه اخیر، شمار زیادی از دانشجویان دانشگاه‌های مختلف آمریکا در اعتراض به حضور و دخالت‌های نظامی آمریکا در عراق، افغانستان و لیبی دست به تظاهرات زده‌اند.

نتیجه سخن

به‌رغم این‌که مقام‌های آمریکا به طور دائم از آزادی اعتراض و بیان دَم می‌زنند اما در واقع با احساس کوچک‌ترین خطر، برخوردی امنیتی و خشونت‌بار با معترضان دارند؛ همانطور که تظاهرات مسالمت‌میز دانشجویان که بیشتر با راهپیمایی، شعار و برپایی چادر همراه بود، با ضرب‌وشتم و بازداشت از سوی پلیس آمریکا مواجه شد.

جنبش دانشجویی حامی فلسطین باوجود برخورد امنیتی پلیس سرکوبگر، نشان داد که تیر رژیم صهیونیستی چه در میدان جنگ و چه در پروپاگاندا به سنگ خورده‌است. صهیونیست‌ها با کمک لابی قدرتمند «آیپک» سال‌هاست که میلیاردها دلار برای تغییر ذهنیت آمریکایی‌ها درباره رژیم صهیونیستی هزینه کرده‌اند اما اتفاق‌های اخیر از بیهودگی این تبلیغات پرده برداشت‌

در این برهه که جنبش دانشجویی حمایت از فلسطین ضمن گستردگی در پهنه آمریکا، به کشورهای دیگر همچون فرانسه و کانادا نیز تسری یافته‌است، بایدن و نتانیاهو بدون اشاره به نسل‌کشی صهیونیست‌ها، پرچم یهودیت را برافراشته‌اند. آنها در صدد القای «یهودستیزی» به جای «صهیونیست‌ستیزی» برآمده‌اند تا جنبش را از مسیر خود منحرف سازند. این در حالی است که بسیاری از یهودیان جهان نیز طی این چند ماه اخیر، جنایت‌های صهیونیسم را در غزه محکوم کرده‌اند.

با درک این توطئه عبری-غربی، «ودی آرمور» استاد حقوق بین‌الملل تاکید می‌کند که مقام‌های آمریکایی و صهیونیستی به منظور جلوگیری از گسترش اعتراض‌هایی دانشجویی از ادعاهای یهودستیزی برای خاموش کردن و سرکوب دانشجویان استفاده خواهند کرد و اعمال خشونت و قلع‌وقمع معترضان نیز همزمان تشدید خواهد یافت.

مقام‌های آمریکایی با تجربه دهه ۱۹۶۰ و نقش جنبش دانشجویی ضدجنگ ویتنام که در نهایت آمریکا را ناگزیر به پذیرش شکست کرد و واشنگتن را به سمت اتمام آن جنگ سوق داد، اینک نیز نگران تکرار آن در قضیه غزه هستند.