جستجوی یک خانواده برای یافتن پیکر فرزندشان/ یادبودی برای یاسین

رضا عباسی کارگردان مستند «رش او» که این روزها در پکیج نوروزی پلتفرم هاشور در حال اکران است در گفت‌وگو با خبرنگار مهر درباره علت پرداختن به این موضوع گفت: زمانی که وارد لرستان شدیم، ۱۲ ماه از سیل گذشته بود. خانواده‌ای عزیزشان را از دست داده بودند و به دنبال جسد فرزندشان بودند، این مساله خود به خود فضای دراماتیکی را در این خانواده جاری می‌کرد؛ پدر هر روز در رودخانه به دنبال جنازه پسرش بود، تلفن‌هایی از پیدا شدن جسد داشتند و باید آن‌ها را شناسایی می‌کردند و … به همین دلیل تصمیم گرفتیم که در میان هزاران اتفاق دیگری که این سیل رقم زده بود، به این موضوع بپردازیم.

وی درباره تدوین این مستند که محصول مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی است، عنوان کرد: توزیع هوشمندانه اتفاقات در فیلم باید بتواند تماشاگر را همراه کند که کشمکشی با آن داشته باشد از این رو، این روایت را برای موضوع سیل انتخاب کردیم. فیلمبرداری در سه مقطع انجام شد، تصاویر آرشیوی هم از سیل وجود داشت. امیر ادیب‌پرور از تدوینگران به نام و خوب سینماست که دوست قدیمی من است و حرف مشترک با یکدیگر داشتیم، این همکاری باعث به وجود آمدن «رش او» با این چیدمان شد که برای ما راضی‌کننده بود.

عباسی درباره همکاری خانواده حاضر در مستند، بیان کرد: مژگان صیادی تهیه‌کننده «رش او» است که همراهی او با پروژه بسیار به ما کمک کرد و به تیم ما مجال داد که خانواده داغدار یاسین، ما را جزوی از خودشان ببینند. سعی کردیم نظم زندگی آن‌ها را به هم نزنیم و در ناپیداترین حالت ممکن، تصاویری را که برای روایت نیازمندیم، ضبط کنیم. ما کنار آن‌ها زندگی می‌کردیم، غذا می‌خوردیم، به چرا می‌رفتیم و به طور کلی عضوی از خانواده شدیم که بتوانیم لحظات نابی را تصویربرداری کنیم.

کارگردان «مازاد» درباره واکنش خانواده سوژه پس از به پایان رسیدن مستند و پخش آن، عنوان کرد: باتوجه به رابطه‌ای که کماکان با فضل‌الله جوادی، پدر یاسین دارم از نتیجه فیلم خوش‌شان آمده است. ما سعی کردیم که در ساده‌ترین حالت ممکن حق مطلب را ادا کنیم و با موضوع حیاتی یک خانواده روبه‌رو شویم چراکه پسر بزرگ یک طایفه لُر برای‌شان همه چیز است و به نوعی شاه مهره‌شان را از دست داده‌اند. شاید مستند «رش او» یاد یاسین را برای آن‌ها زنده نگه دارد.

وی که مستند «رش او» را به همراه عوامل حرفه‌ای ساخته است، درباره تفاوت شیوه مستندسازی حرفه‌ای و تک نفره تصریح کرد: بخشی از شیوه ساخت مستند به بودجه و بخشی دیگر به آمادگی سوژه مربوط می‌شود؛ شبکه‌های تلویزیونی که نیازمند محتوای تصویری مستند دارد، ترجیح‌شان فیلمسازی تک ‌نفره است چراکه معتقدند یک نفر با وسایل فیلمبرداری هم هزینه کم‌تری دارد، هم ممکن است که نظم زندگی سوژه را از بین نبرد تا بتواند راحت‌تر جلوی دوربین قرار گیرد. شاید فیلمسازی تک نفره، بنا به موضوع انتخاب شده و مواجهه فیلمساز با سوژه، پاسخگوتر باشد.

این مستندساز در پایان درباره اکران آنلاین مستندها تاکید کرد: اکران آنلاین، آن هم در این حجم گسترده تولید اتفاق خوشایندی‌ است. زیست ما در هیچ دوره‌ای تا این حد، در پیوند عکس و تصویر که زیبایی‌شناسی خاص خودش را وارد زندگی‌مان می‌کند، نبوده است. اکران آنلاین باعث شده است با گوناگونی نگاه‌ها در فیلمسازی مستند آشنا شویم درصورتی که پیش از این، تنها ۲ شکبه تلویزیونی مستند و شبکه چهار، فیلم مستند پخش می‌کردند و اکران آنلاین باعث شده است که فیلم‌هایی که در جریان جدی‌تر حوزه مستند عرضه می‌شوند، بیشتر و صحیح‌تر دیده شوند.