نماینده شهرستان‌ها در پایتخت هستیم/بعد از اجرا نمایش همراهتان است

سید محمدهادی هاشم‌زاده کارگردان نمایش «اسب قاتلین» که در تماشاخانه ایرانشهر روی صحنه است در گفت‌وگو با خبرنگار مهر مهم‌ترین بخش و نخستین گام تولید یک نمایش را نمایشنامه دانست و در این باره گفت: نمایشنامه باید فکر خوب و ساختمان مناسب و درستی داشته باشد و متن «اسب قاتلین» این ویژگی‌ها را دارد. من سال‌ها است با قلم رضا گشتاسب آشنا هستم و این چهارمین بار است که متنی از او کار می‌کنم. بیشتر آثارش فضای اکسپرسیونیستی، تخیلی و روایت‌های غیر خطی دارد و از آنجایی که من هم به فضاهای غیرواقع‌گرایانه یعنی فضاهای سوررئالیستی و اکسپرسیونیتی علاقه‌مند هستم و کم‌تر به سمت نمایشنامه‌ها و آثار واقع‌گرایانه رئالیستی می‌روم، آثار رضا گشتاسب برایم جذاب هستند.

وی درباره چگونگی کارگردانی این اثر توضیح داد: آثار گشتاسب تخیل کارگردان را فعال می‌کند و دستش را باز می‌گذارد و باعث می شود نقش کارگردان خیلی پر رنگ‌تر شود چون یک روال عادی و معمولی خطی را پیش نمی‌برد. رضا به مرگ مؤلف معتقد است و وقتی متن را به کارگردانی می‌دهد به او اعتماد می‌کند، اگر به اجرای آثار رضا گشتاسب در تهران و شهرهای دیگر نگاه کنیم، می‌بینیم با شیوه‌های مختلف اجرا شده‌اند.

وی ادامه داد: در نمایش «اسب قاتلین»، تماشاگر از لحظه نخست که وارد سالن می‌شود با فضایی مه آلود و غیرمتعارف مواجه می‌شود که دارای تعریف خاصی نیست و من به عنوان کارگردان باید یک بعد مفهومی جدید به او ارایه کنم که شگفت‌زده بشود و یک ساعت و ۲۰ دقیقه نمایش ببیند.

هاشم‌زاده با بیان اینکه تئاتر نباید در سالن برای تماشاگران به پایان برسد، افزود: نکته‌ای که در آثار امروز کمرنگ شده، این است که تخیل مخاطب را در نظر نمی‌گیریم و نمی‌گذاریم مخاطب دنبال کشف برود. اما من همیشه سعی می‌کنم به تماشاگر ابزار بدهم تا دریافت جدیدی برای خودش خلق کند و وقتی از سالن بیرون می‌رود، ادامه نمایش همراهش باشد، فکر کند و پازل‌ها را کنار همدیگر بچیند تا از کشفیات خودش لذت ببرد.

این کارگردان شیرازی گفت: تئاتر برگرفته از هنرهای مختلف است و من از همه هنرها در آثارم استفاده و سعی می‌کنم با نگاه زیباشناسانه به میزانسن، طراحی لباس و طراحی گریم توجه کنم و با کمک ابزارهای نور و رنگ و حرکت و … اثری با تصاویر معنادار خلق کنم که در ذهن مخاطب بماند. در بسیاری از نمایش‌ها گاهی قاب‌ها بیشتر از دیالوگ دیده می‌شوند اما در «اسب قاتلین»؛ ترکیب دیالوگ‌ها و قاب‌ها است که در ذهن مخاطب می‌ماند.

هاشم‌زاده با بیان اینکه بدون بازیگر چهره و حمایت تهیه‌کننده برای اجرا به تهران آمده است، توضیح داد: به من پیشنهاد کردند برای تضمین فروش چند نفر از بازیگرانم را عوض کنم و بازیگر چهره بیاورم اما من دوست دارم تئاترم و هنرم با بچه‌هایی که دو سه سال پای من‌ ایستادند و خون دل خوردند دیده بشود. حاضر نیستم هیچ وقت به خاطر دیده شدن خودم زحمت‌ها و تلاش گروهم را نادیده بگیرم.

کارگردان برگزیده چهل و یکمین جشنواره تئاتر فجر هنرمندان استان‌ها را بسیار با استعداد دانست و گفت:‌ ای کاش در اداره کل هنرهای نمایشی، یک تیم استعدادیابی برای آثار استان‌ها تشکیل شود. ما وقتی به جشنواره فجر آمدیم، دیده شدیم و آقای حمید نیلی از ما را دعوت کرد که به ایرانشهر بیاییم و آقای کوروش زارعی به عنوان دبیر وقت جشنواره، پیگیری و همراهی کرد که ما الان اینجا هستیم. اگر به جشنواره فجر نیامده بودیم هرگز دیده نمی‌شدیم و برای اجرا در تهران به ما فرصتی داده نمی‌شد. بعضی از هنرمندان شهرستانی نمی‌توانند وارد جشنواره‌ها شوند ولی حق آن‌ها هم است که دیده شوند. مسؤولان نباید صرفاً در جشنواره‌ها تئاتر شهرستان‌ها را ببینند بلکه باید در قالب تیم استعدادیابی به شهرهای مختلف بروند و آثار روی صحنه را ببینند و ارزیابی و حمایت کنند.

هاشم‌زاده افزود: خدا را شاکریم که این امکان برای ما ایجاد شد؛ آمدیم، دیده شدیم و تماشاگران با کار ارتباط گرفتند، اما من فقط به فکر خودم نیستم. «اسب قاتلین» نماینده همه شهرستان‌های کشور است که نشان می‌دهد در خارج از تهران هم تئاتر زنده و پویا است و می‌تواند حرفی برای گفتن داشته باشد. خیلی از بچه‌های استان‌ها استعدادهای درخشانی هستند که شاید روزی هر کدامشان در صحنه‌های بین‌المللی بزرگ برای ایران افتخارآفرینی کنند.

وی در پایان صحبت‌هایش گفت: من یک پیشنهاد دارم که اینجا اعلام می‌کنم و امیدوارم به لطف آقایان سالاری و کاظم نظری که همیشه از تئاتر شهرستان‌ها حمایت کرده‌اند، اجرایی شود. پیشنهاد می‌کنم یک ماه در سال را به اجرای تئاتر استان‌ها در تهران اختصاص بدهند و در یک یا چند سالن پایتخت هیچ اجرای تهرانی روی صحنه نرود و فقط هنرمندان شهرستانی اجرا داشته باشند. آثاری که در اجراهای عموم شهر خودشان موفق بودند از سراسر کشور بیایند و روی صحنه بروند تا دیده شوند و فاصله بین تئاتر تهران و شهرستان‌ها کمتر و فرصت تعامل بیش‌تری ایجاد شود.

نمایش «اسب قاتلین» نوشته رضا گشتاسب و کارگردانی سید محمدهادی هاشم زاده اجرای خود را از ۱۹ فروردین در سالن سمندریان تماشاخانه ایرانشهر آغاز کرده است. این اثر که نمایش برگزیده به مفهوم مطلق چهل و یکمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر شده است، تا ۲۱ اردیبهشت ساعت ۱۹ روی صحنه می‌رود.