«اتاق معلمان» بررسی شد/ فیلمی در مسیر اخلاق و آرمان گرایی

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی ایوان ربط، هشتمین رویداد اکرانِ ایوان، با نمایش و نقد و بررسی فیلم سینمایی «اتاق معلمان» درامی از سینمای آلمان به کارگردانی ایلکِر جاتاک؛ یکی از نامزدهای اسکار و با حضور علیرضا صمدی کارگردان، کاوه ایمانی تدوینگر و سحر عصرآزاد منتقد و نویسنده سینما شنبه ۱۹ اسفندماه در ایوان ربط برگزار شد.

در ابتدای این نشست سحر عصرآزاد مدت زمان این فیلم را یک زمان متعارف برای یک فیلم درام در لوکیشنی محدود بین سه گروه از افراد یعنی معلمان، دانش‌آموزان و والدین دانست و گفت: فیلم با وجود اینکه یک قصه رئال دارد اما کدگذاری ها و کاشت هایی نیز داراست و به عنوان یک جامعه تمثیلی در نظر گرفته می شود و به همه آن چیزی که در لایه روی قصه وجود دارد قابل تعمیم است که کارگردان نیز این نکته را درمورد فیلمش تایید می کند که عامدانه قصد داشته یک شمایلی از یک اجتماع بزرگ را ترسیم کند و هدف اصلی قصه به چالش کشیدن اخلاق و قضاوت است.

این منتقد و نویسنده سینمایی در ادامه از حفظ تعادل این فیلم در حرکت بین قصه رئال و ارجاع پذیرش اضافه کرد: شخصیت پردازی های فیلم به دلیل استفاده از شخصیت های خاکستری که هر کدام درصدی از خطا و لغزش را مانند همه انسان های زمینی دارند، مدرن هستند و با وجود مرکزیت یافتن شخصیت کارلا این نکته خیلی قابل بحث و باعث مدرن و به روز بودن فیلم شده است.

علیرضا صمدی با جذاب خواندن این فیلم درباره کارگردانی و تدوین آنکه در عین سادگی پیچیده است، گفت: این فیلم برای من یادآور فیلم کلاس درس ساخته لورانس کانته است که برنده جایزه نخل ۲۰۰۸ بوده است. در جامعه شناسی دو مفهوم کلیدی در دموکراسی داریم، اخلاق و امید. فیلم با تصویر کشیدن روابط انسانی بین شخصیت ها تمامی مفاهیمی که تا به امروز به آن رسانده ایم را به چالش می کشد. گاهی بدی های فردی به خوبی جمعی منجر می شود و از نظر من در این فیلم برعکس این مفهوم نمایش داده شده است یعنی خوبی های فردی و آرمان گرای شخصیت اصلی که می خواهد روی آرمانش بایستد تبدیل می شود به سیئات جمعی و مدرسه کاملاً با بحران روبه رو می شود. فیلم یک چیزی را در علم اخلاق برعکس می کند و همین نکته، فیلم را برای من جذاب کرده است و فکر می کنم این فیلم به همین دلیل می تواند جایزه دریافت کند. چون تمام مبناهای اخلاقی که سال هاست مورد بحث بوده اند را به چالش می کشد.

سحر عصرآزاد سادگی و بی آلایشی کارگردانی فیلم را نکته مهمی دانست و با اشاره به تک لوکیشن بودن فیلم و شخصیت های بسیاری که هر کدام نماینده یک قشر و جمعی هستند، گفت: حتی نوشتن این درام روی کاغذ برای نویسندگان و برای کارگردان چالش بزرگی بوده است که منجر به این روند جذاب شده است. چند زبانه بودن فیلم را عامدانه می دانم که بیانگر در کنار هم قرار گرفتن افراد، قومیت‌ها و مهاجران مختلف است. به نظرم کارگردان عامدانه تصمیم بر تشدید نکردن التهاب درامی که پیش می برد دارد و با چشم پوشی از به رخ کشیدن نقش کارگردانی خود فیلم را بر محور کشمکش های شخصیت کارلا پیش برده است.

علیرضا صمدی نیز افزود: در نگاه اول این فیلمنامه روی یک خط پیش می رود و با بحران های گره‌های کلاسیک روبه‌رو نیستیم و از همین رو همه چیز به نحوه کارگردانی کردن برمی گردد که چگونه در همین جزییات بحران به وجود می آورد.

وی در ادامه با اشاره به چهار به سه بودن سه فیلم خارجی امسال از پنج فیلم کاندیدای اسکار آن را نشانه بازگشت سینما از آن پرده عریض، گفت: انتخاب پلان‌های مدیوم شات به جای لانگ شات به خاطر مهم تر بودن احوالات درونی شخصیت برای کارگردان است. اگر مشابه این فیلم در ایران ساخته میشد، منتقدان آن را به دلیل نداشتن لانگ شات، یک تله فیلم می خواندند. اما در این فیلم استفاده از مدیوم شات و مدیوم کلوز برای رسیدن به احوالات درون آدم ها استفاده شده است و در کنار آن حرکات دوربین نیز عجیب است. ۲ سکانس فیلم جذاب است؛ یکی سکانسی که کارلا تمام افراد را با همان لباس مادر اسکار می بیند و دومی سکانسی که کارلا با ورود به کلاس از همه می خواهد فریاد بزنند و این نشانه تبحر کارگردان است که در عین سادگی و بدون به رخ کشیدن فن های کارگردانی خود، قصه خود را تعریف می کند و مخاطب را با خود همراه می کند. در این فیلم شخصیت محور با کارلای آرمان گرا همراه می شویم که در مسیر آرمانش با چه بحرانی مواجه شده است. کارگردانی فیلم برای پرده سینما کاملاً جسورانه و پلان های فیلم غیر ساده است.

عصرآزاد با تحسین سکانس فریاد زدن کارلا در کلاس افزود: به نظرم کارلا با این فرافکنی دراماتیک و کارآمد پیش از دانش آموزان به خودش فرصت فریاد زدن داده است.

کاوه ایمانی تدوین‌گر با سابقه سینمای ایران نیز در ادامه این نشست گفت: فیلمساز به شدت تحت تاثیر آثار اصغر فرهادی است و تک لوکیشن بودن و تاکید بر قضاوت در فیلم نیز نشانه‌های این وامداری از فیلم های اصغر فرهادی است. چراکه مهم ترین نکته در فیلمسازی، فیلمنامه است.

وی در ادامه با اشاره به بازی گرفتن از کودکان و نوجوانان بیان کرد: این نشانه‌های تبحر کارگردان است و موسیقی فیلم موتیف تکرارشونده دارد و برای نشان دادن اضطراب یک موتیف پخش می‌شود و در چند جای دیگر فیلم همین موتیف تکرار می شود. ۲ سکانس محبوب فیلم از نظر من، سکانس مواجهه کارلا با دیدن تمام افراد با لباس مشابه مادر اسکار است و دیگری سکانس آشفتگی کارلا و پناه بردنش به دستشویی و نفس کشیدن در کیسه زباله است.