امین زندگانی راوی «آلبوم خانوادگی من»شد/سرنوشت یک خانواده فلسطینی

مهر: مستند «آلبوم خانوادگی من» به کارگردانی محمدرضا نوروزبیگی در هشتمین جشنواره تلویزیونی مستند حضور دارد و شب گذشته ۷ آبان نیز از شبکه مستند سیما پخش شد.

محمدرضا نوروزبیگی درباره داستان مستند «آلبوم خانوادگی من» توضیح داد و گفت: سوژه این مستند، روایت زندگی خانواده‌ای فلسطینی حدفاصل سال‌های ۱۹۲۰ تا ۱۹۸۸، یعنی زمان وقوع انتفاضه اول است. خانواده‌ای که رانده شدنشان از سرزمین مادری باعث می‌شود تا سرنوشت عجیبی پیدا کنند.

وی با اشاره به اینکه فیلمش روایتی متفاوت با دیگر آثار ساخته شده در موضوع فلسطین دارد، بیان کرد: از ابتدای شکل‌گیری ایده فیلم می‌دانستیم با چه چیزی طرف هستیم. مسئله فلسطین در کشور ما بیش از آنکه در آثار داستانی مورد بررسی قرار گرفته باشد در آثار مستند حضور داشته و آن هم نه همه گونه‌های مستند بلکه مستندهایی با رویکرد تاریخ سیاسی به آن پرداخته‌اند. برهمین اساس، از ابتدا قصد داشتیم کاری متفاوت‌تر انجام بدهیم و ۲ حوزه داستانی و مستند را در این اثر به یکدیگر نزدیک کنیم.

وی اضافه کرد: سختی‌های پرداختن به این ایده و جلو بردن آن وقتی وارد نوشتن فیلمنامه شدیم تازه خودش را نشان داد، جایی که باید با عکس‌ها و تصاویر آرشیوی که هیچ اطلاعاتی از آنها در دسترس نبود، روایت منسجمی را می‌ساختیم تا مخاطب صرفاً با یک فوتوکلیپ روبه‌رو نباشد، بلکه وجه مستند کار هم حفظ شود.

این مستندساز درباره اینکه چه میزان از این مستند مبتنی بر واقعیت است، عنوان کرد: داستانی که در مستند شاهد آن هستیم، ساخته و پرداخته ذهن ما نیست و کاملاً تطبیق تاریخی دارد. بخش زیادی از جمعیت فلسطین در میانه قرن بیستم از سرزمین خودشان رانده می‌شوند و ما تلاش کردیم صرفاً راوی درد و رنج این جمعیت بسیار زیاد باشیم و اندکی از تاریخ سیاسی فاصله بگیریم و به مردم و انسان فلسطینی نزدیک شویم. انسانی که سال‌ها تلاش شده تا ملیتش از بین برود.

نوروزبیگی ضمن تاکید بر اینکه پرداخت رسانه‌ای به موضوع فلسطین کافی نبوده است، گفت: حقیقتاً در نسبت با آثاری که برای توجیه اعمال اشغالگران ساخته شده آثار تولیدی ما حجم کمی را شامل می‌شود. هر سال شاهد تعداد زیادی فیلم و مستند هستیم که به صورت سیستماتیک برای سفیدشویی اسرائیل ساخته می‌شود. در کشور ما هم تلاش‌های بسیار زیاد و خوبی برای نمایش واقعیت انجام شده است که در همین یک دهه اخیر در عرصه مستند شاهد آن بودیم، اما ضعف اساسی ما محدود بودن مستندها به مرزهای ایران است. بسیاری از این آثار امکان نمایش در کشورهای دیگر را دارند هر چند قوانین مربوط به کپی‌رایت تا حدود زیادی دست مستندسازان ما را برای این موضوع بسته است، اما محور مقاومت ظرفیت بسیار زیادی برای ارتباط فرهنگی دارد.

وی مستند خود را اقتباس از یک اثر مکتوب دانست و تصریح کرد: ادرواد سعید کتابی تحت عنوان The last after sky دارد که مواجهه من با این کتاب در پژوهش مستند دیگری اتفاق افتاد و تلاش کردیم بخشی از ماجرای نوشته شدن این کتاب را در «آلبوم خانوادگی من» شرح دهیم. طبعاً کتاب ادوارد سعید در ساخته شدن این مستند نقش اساسی داشته است.

کارگردان مستند «آلبوم خانوادگی من» عوامل تولید این اثر را معرفی کرد و گفت: دوستان زیادی در ساخته شدن این کار کمک کردند و همراه من بودند؛ نویسنده اثر حسام‌الدین ابوالحسنی است که سال‌ها در حوزه مستند نویسندگی و تلاش کرده است. همکاری ما از سال‌ها قبل شروع شده و امیدوارم ادامه داشته باشد. گرافیک و تدوین «آلبوم خانوادگی من» بخش بسیار مهمی از اثر بود که حامد پاشایی آن را انجام داد و در آخر صدای امین زندگانی محترم و حرفه‌ای که اگر نبود این مستند ناقص می ماند.

وی در پایان توضیح داد: امین زندگانی با همه مشغله‌ای که برای سریال اخیرش داشت، لطف کرد و در این کار همراه ما شد. از ابتدای نگارش متن، صدای او را برای کار در نظر داشتیم و خوشحالم که این اتفاق افتاد. صداگذاری کار هم توسط سعید بابایی انجام شد.

مستند «آلبوم خانوادگی من» شب گذشته دوشنبه ۷ آبان ماه ساعت ۲۱ روی آنتن رفت و بازپخش آن امروز سه‌شنبه ۸ آبان ساعت ۹ صبح و ۲۴ است.