جنجال در میزگردی که ضدفرهنگ شد/ فقط ۸ درصد منتقد مناظره بودند!

خبرگزاری مهر-گروه هنر-عطیه مؤذن؛ «هفت روز سیما» عنوان یک بسته خبری-تحلیلی است که در پایان هر هفته به بازخوانی متن و حاشیه اتفاقات خبری صدا و سیما و شبکه نمایش خانگی می‌پردازد. همچنین در این بسته، نیم‌نگاهی هم به شایعات و اخبار غیررسمی داریم و در تلاش هستیم در کوتاه‌ترین زمان ممکن از مهمترین اخبار هفته در تلویزیون و شبکه نمایش خانگی باخبر شوید.

امروز پنجشنبه ۳۱ خرداد ماه می‌توانید با شماره ۱۵۳ بسته خبری «هفت روز سیما» همراه شوید.

چهره هفته؛ حسین انتظامی

از ابتدای شروع برنامه‌های انتخاباتی میزگردهای فرهنگی بیشتر توانست موجی از فضاسازی رسانه ای را برای نامزدها به ارمغان بیاورد و مخاطب منتقد را هم بیشتر با خود همراه کند. یک ویژگی این میزگردها حضور افرادی با سلیقه ها و افکار متنوع و مختلف بود که البته در هر سه حوزه میزگردهای اقتصادی، سیاسی و فرهنگی دیده می شد. در میزگردهای فرهنگی اما حضور یک کارشناس پررنگ تر به چشم آمد به شکلی که بیشترین توفیق نه از آن نامزدها بود و نه مجری برنامه بلکه در کنار اجرای محمدجعفر خسروی و حضور کارشناسانی چون شهاب اسفندیاری و الهام یاوری حضور حسین انتظامی بود که توانست برگ برنده میزگردهای فرهنگی تلقی شود.

حسین انتظامی چهره رسانه ای و از مدیران سابق سینمایی و فرهنگی کشور است که با نحوه سوال از نامزدها توانست بیشتر از نامزد مذکور دیده و به تیتر رسانه های مجازی تبدیل شود. او سعی کرد به درستی، با رعایت احترام و صراحت و بدون محافظه کاری سوالش را بپرسد و البته قضاوت درباره پاسخ نامزدها را به مردم واگذار کند و وارد چالش و جدل کلامی یا حتی تکه اندازی های همراه با حب و بغض با نامزدها نشود.

فارغ از این نگاه و رویکرد او که حتماً جای دستمریزاد دارد در مواردی هم شاید نظر خود را (به عنوان سوال) درباره یک موضوع به عنوان گزاره منطقی و کارشناسی مطرح کرد. به طور مثال خطاب به یکی از نامزدها در انتقاد به کاهش گستره فعالیت های دستگاه تحت امر وی از اینکه در حوزه فرهنگی بیشتر سراغ کارهای مناسکی رفته اند، انتقاد کرد. فارغ از ارزیابی دستگاه مورد نظر و نامزد مذکور و نقد نسبت به عملکرد وی، حتماً کار مناسکی در کشوری که مردم بیشتر به رفتارهای فردی تمایل دارند بهتر می تواند در جهت تقویت همبستگی و ارزش های جمعی کمک کننده و موثر باشد.

اگر کار مناسکی با شیوه های درستی پیش نمی رود، می‌توان شیوه‌ها را اصلاح کرد اما حتماً حذف این رویدادها در جایی که اتفاقاً جمعیتی میلیونی را هم با خود همراه می‌کند می‌تواند به نابودی یک ظرفیت میلیونی بدل شود و خود بر ناامیدی های اجتماعی بیفزاید. ممکن است ما مخاطب آیین یا مناسکی نباشیم اما نمی توان به صرف اینکه «من نوعی» مخاطب آن نیستم و در صورتی‌که مخالف با هنجارها نباشد نگاهی حذفی به آن داشته باشیم. به ویژه که برخی از همین مناسک همچون «مهمونی ده کیلومتری غدیر» جمعیتی میلیونی را با خود همراه کرده است که می‌تواند بخشی از شادی‌های جمعی مردم جامعه را دربر بگیرد.

جنجال هفته؛ میزگرد ضد فرهنگ

اتفاق شب گذشته در میزگرد فرهنگی تلویزیون تقریباً در تاریخ صداوسیما بی سابقه بود و به همین دلیل هم به دقیقه ای نکشید که ویدئوی این اتفاق و دیالوگ های جدلی آن مثل بمبی در شبکه‌های اجتماعی پیچید.

این میزگرد فرهنگی این بار با حضور مسعود پزشکیان یکی از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری و مشاوران او همراه بود. محمد بهشتی و محمد فاضلی ۲ مشاوری بودند که در این میزگرد حضور داشتند. همچنین به روال جلسات قبل جعفر خسروی به عنوان مجری و الهام یاوری، شهاب اسفندیاری و حسین انتظامی کارشناسانی بودند که در برنامه حاضر شدند.

در بخش پایانی این میزگرد شهاب اسفندیاری از پزشکیان درباره اخراج اساتید پرسید و سوال خود را اینجا به صورت مصداقی با اشاره به حضور محمد فاضلی کارشناس وی مطرح کرد. صدای او با هیجان بالا رفت و حتی توبیخ گونه حرف زد و گفت «درباره اخراج اساتید یه جوری صحبت کردید که انگار استادی را هم که تخلف کرد می خواهید با او مماشات کنید، اینگونه که نیست؟!؟» او سپس به فاضلی اشاره کرد و گفت که او پیمانی بوده است و با اشاره به ماجرای اخراج او از دانشگاه از واژه «الم شنگه» استفاده کرد و اینکه ماجرایی که پیش از این رخ داده است بازی های سیاسی بوده است.

زمانی‌که فاضلی قرار شد پاسخ اسفندیاری را بدهد، اسفندیاری اجازه صحبت کردن به او را نداد و روی یک واژه تاکید می‌کرد. از طرف دیگر فاضلی هم در شروع بحث با همان تندی سخن طرفین ماجرا را تکذیب کرد و از کلیدواژه «دروغگویی» استفاده کرد. مجری برنامه که دید بحث به اینجا کشیده شده است میکروفن هر دو طرف هم شهاب اسفندیاری و هم فاضلی را قطع کرد که به عصبانیت شدید فاضلی انجامید و وی استودیو برنامه را با درآوردن میکروفن و پرتاب آن به درون صحنه ترک کرد.

نکته اینجاست درحالی‌که یک مساله شخصی و مصداقی که برخی هم آن را با افشاگری هایی از جنس محمود احمدی نژاد مقایسه کردند روی آنتن زنده تلویزیون مطرح می شود، اما فرد مقابل اجازه پاسخگویی ندارد. این حرکت اشتباه حرکت اشتباه تری را از طرف مهمان برنامه یعنی فاضلی در بر داشت که باعث شد با عصبانیت میزگرد را وسط آنتن زنده ترک کرده و میکروفن و هاش اف خود را در بیاورد و وسط استودیو پرت کند!

میزگرد فرهنگی شب گذشته مسعود پزشکیان به یک اتفاق دو سر باخت غیرفرهنگی بدل شد که هم کارشناس به اشتباه به آن دامن زد و هم مهمان در واکنش، عملکرد بدتری از خود نشان داد به شکلی که مخاطب در شوک این اتفاق فقط می‌تواند متحیر از عنوان «فرهنگی» این میزگرد مات و مبهوت بماند.

آمار هفته؛ رضایت ۹۲ درصدی از مناظره

پیمان جبلی رئیس سازمان صدا و سیما در حاشیه جلسه روز چهارشنبه هیات دولت در روز ۳۰ خرداد که با حضور خبرنگاران همراه بود درباره مناظرات انتخاباتی تلویزیون گفت: «برخی از دیدگاه‌ها نظرات نخبگانی و تخصصی است که چه بین اصحاب رسانه و چه نخبگان سیاسی در جریان است و البته بخش عمده، نظرات عامه مردم است.»

و سپس درباره رضایت از مناظره ها بیان کرد: «بعد از مناظره اول طبق برآوردهای اولیه ما، بالای ۹۲ درصد مردم از مناظره رضایت داشتند.»

این جمله رئیس صداوسیما که قبل و بعد آن دیگر توضیحی درباره این رضایت مطرح نکرد با واکنش هایی در رسانه ها همراه شد و بسیاری خواستار منبع چنین آماری شدند.

بعد از پخش مناظره اول در اکثر رسانه های رسمی و حتی در شبکه های مجازی انتقادهای بسیاری از حوزه های مختلف به مناظره ها شد. تنها اتفاق ویژه مناظره در قسمت اول خود اصل برگزاری این رویداد بوده است که نامزدها به صورت مستقیم و رو در رو و زنده می توانستند آرای یکدیگر را نقد کنند اما اولین مناظره آنقدر پر از نقطه ضعف بود که یک تنه همه نقاط قوت را به آسیب تبدیل کرد. از کلی گویی نامزدها و محتوای ارایه شده نسبت به سوالات کارشناسان تا خود کارشناسان و سوالات متعددشان، تا دکور و نحوه نشستن نامزدها، دوری آنها از مجری و حتی تشریفات قبل از مناظره همه و همه مورد نقد قرار گرفت. در این صورت و با همه نقدهایی که در رسانه های رسمی و غیررسمی و مجازی کشور نسبت به اولین مناظره صورت گرفت احتمالاً ظرفیت این ۹۲ درصدی که از مناظره ها راضی بودند در سکوت کامل خبری قرار دارد و هیچ‌یک تریبونی در رسانه های رسمی و مجازی ندارند!

پیشنهاد هفته؛ مناظره فردا

با همه نقدهایی که نسبت به مناظره اول وجود داشت باز هم تاکید داریم که مواجهه عقاید، آرا و اندیشه‌ها با هر نقطه ضعف ممکن بهترین اتفاق رسانه‌ای است. هنر رسانه تریبون دادن به افکار مختلف و تحمل آرای مخالف است حتی اگر مثل اتفاقی که در میزگرد فرهنگی رخ داد به یک بمب رسانه ای تبدیل شود.

از این رو، پیشنهاد این هفته را به مناظره فردا جمعه اول تیر ماه اختصاصی می دهیم که قرار است با رویکردی فرهنگی برگزار شود و نامزدها در این باره سخن بگویند. به ویژه که در چند وقت اخیر نظر نامزدها در عرصه فرهنگ و هنر بیشتر به کلی گویی محصور شده است و کمتر برنامه و سیاست‌گذاری تئوریکی در این باب گشوده اند.