نگاهی به «مست عشق» از تعطیلی تا اکران/ حواشی بی‌پایان یک اثر فاخر

خبرگزاری مهر -گروه هنر-سید امیر شایان حقیقی؛ بالاخره و پس از ۲ بار جابه جایی زمان اکران فیلم، امروز ۵ اردیبهشت قرار است «مست عشق» به صورت همزمان بر پرده سینماها در ایران و ترکیه نقش ببندد، بلیت فروشی این فیلم از ۲ اردیبهشت آغاز شده است و تاکنون بیش از ۲۳ هزار بلیت با ارزشی بیش از ۱ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان به پیش فروش رسیده است.

«مست عشق» برشی از زندگی مولانا و شمس تبریزی در سال‌های ۶۴۰ تا ۶۴۵ هجری قمری است که مواردی نظیر ارتباط مولانا و شمس تبریزی، عشق مولانا به شمس، تأثیر فراوان شمس بر زندگی و اشعار مولانا و عشق او به خدا را به تصویر می‌کشد. در واقع در این فیلم ۵ سالِ پر از اتفاق زندگی مولانا را مشاهده می‌کنید.

۲۴ شهریور ۹۸ اعلام شد قرار است داستان زندگی شمس و مولانا در قالب اثری به نام «مست عشق» به کارگردانی حسن فتحی و تهیه کنندگی مهران برومند ساخته شود. گفته می‌شد که قبل از شروع فیلمبرداری، حدود ۳ سال برای این پروژه زمان گذاشته شده است و این اثر در نهایت پس از ۵ سال با حواشی فراوان امروز آماده اکران در سینما شده است؛ تا قبل از این فیلم تنها در سریال «جلال الدین»، کودکی مولانا در قاب تلویزیون به نمایش گذاشته شده بود، همچنین «دیدار شمس و مولانا»» در قالب یک اپرای عروسکی با عنوان «اپرای مولوی» به کارگردانی بهروز غریب پور، آهنگسازی، بهزاد عبدی و همایون شجریان در قالب صدای شمس تبریزی و محمد معتمدی در قالب صدای مولانا به تصویر کشیده شده بود. نمایش «شمس پرنده» به کارگردانی پری صابری نیز نگاهی به دیدار شمس و مولانا در قالب یک تئاتر داشت.

«مست عشق» به کارگردانی حسن فتحی درباره مولانا جلال‌الدین محمد بلخی شاعر نامدار ایرانی است و به یکی از مهمترین بخش‌های زندگی مولانا می‌پردازد، دیدار شمس تبریزی و مولانا منجر به تحول در مولانا و شکوفایی طبع شعر در او شد؛ با توجه به شگفتی‌های دیدار شمس و مولانا و ابهامات در اتفاقات بین این ۲ شاعر و عارف که منجر به تحول عمیق در مولانا شده است احسان جوانمرد و فرهاد توحیدی از نویسندگان این فیلم گفته اند که در طول ساخت مشورت‌های بسیاری از مولوی شناسان برجسته از جمله دکتر محمدعلی موحد دریافت کردند و تلاش شده است تا داستان بسیار به واقعیت نزدیک باشد.

مفاخر ملی و طرح‌های فیلمسازی

مدت‌ها است که کشورهای همسایه و منطقه برای تصاحب شخصیت‌های ملی، باستانی، داستان‌ها و افسانه‌های سرزمین ایران گوی رقابت را از یکدیگر دزدیده اند؛ از «تومیریس» ساخته قزاقستان و تصویرسازی ضد ایرانی از ماجرای مبهم مرگ کوروش، سریال «آلپ ارسلان» و ترک خواندن پادشاه ایرانی، سریال «نابغه کوچک» و ترک خواندن ابوعلی سینا فیلسوف و پزشک نابغه ایرانی و تحریف واضح محل تولد و زندگی این شخصیت برجسته ایرانی گرفته تا سریال «حشاشین» ساخته مصر و تحریف‌ها در رابطه با حسن صباح و فرقه اسماعیلیه تنها بخشی از این رقابت است.

واضح است که مدیران فرهنگی این کشورها با درک درست از ظرفیت‌ها و نقش جدی سینما در فرهنگ سازی از طریق تصویرسازی و بهره گیری از جادوی سینما، با سرقت شخصیت‌ها و جعل تاریخی به تقویت روحیه ملی‌گرایی و ایجاد وحدت بین مردم خود و برجسته سازی مفاخر و اسطوره‌ها دست می‌زنند. این پتانسیل و ظرفیت ویژه سینما در برجسته سازی تاریخ و تمدن یک ملت موضوع راهبردی است که در دهه اخیر مورد غفلت مدیران سینمایی ایران واقع شده است و حرکت به سمت سینمای قهرمان محور و ساخت آثاری نظیر «مست عشق» می‌تواند آغازی برای توجه به نقش راهبردی سینما در راستای احیای ارزش‌های ملی باشد.

«مست عشق» از این رو قابل توجه است که به خود جرأت داده و سراغ یکی از شخصیت‌های برجسته تاریخ ایران رفته است، امروزه کمتر کارگردان و تهیه کننده‌ای به دنبال تصویرسازی و دراماتیزه کردن شخصیت‌های ملی می‌رود. فارغ از کیفیت فیلم که باید مورد نقد و بررسی واقع شود، این انگیزه و اقدام به ساخت چنین اثری شایسته قدردانی است.

تولیدی مشترک با روایتی ایرانی

فرهاد توحیدی، نویسنده «مست عشق» قبل تر در قالب یک مصاحبه و در پاسخ به حاشیه‌هایی نظیر مصادره مولوی توسط ترک‌ها، گفته بود: هسته اصلی این فیلم ایرانی است. نویسنده و کارگردان ایرانی دارد و در واقع مؤلفان فیلم ایرانی هستند حتی آهنگساز آن هم ایرانی خواهد بود. فیلمنامه این اثر با نگاه ایرانی نوشته شده و در فیلم به صراحت به اصلیت ایرانی مولانا اشاره می‌شود. اما در این فیلم به دلیل اینکه به طور مشترک ساخته می‌شود ما فقط به یک بازار توجه نمی‌کنیم. مولانا در ترکیه از قداست خاصی برخوردار است و این فیلم مخاطبان بسیاری در ترکیه خواهد داشت.

آهنگساز «حریم سلطان» و آهنگسازی «مست عشق»

این اثر در حوزه موسیقی و آهنگسازی هم بی حاشیه نبود و پس از آغاز فیلمبرداری در تاریخ ۱۶ مهر ۹۸، همایون شجریان و سهراب پورناظری به‌عنوان خواننده و آهنگساز این فیلم معرفی شدند اما ۲۶ مهر ۱۳۹۹، سهراب پورناظری سازنده موسیقی این فیلم از نیمه‌کاره ماندن فیلم حسن فتحی خبر داد و اعلام کرد که این فیلم رها شده و به مرحله پایانی نرسیده است.

البته در نهایت و طبق آخرین اخبار در رابطه با این اثر، موسیقی متن این فیلم توسط فاهیر اتاک اوغلو آهنگساز آثاری نظیر «عمر» و «حریم سلطان» ساخته شده است و علیرضا قربانی موسیقی تیتراژ آن را اجرا کرده است که می‌توانید قطعه اختصاصی فیلم سینمایی «مست عشق» با آهنگسازی حسام ناصری و خوانندگی علیرضا قربانی را که در قالب یک نماهنگ و تک آهنگ منتشر شده، از اینجا بشنوید.

مست عشق پر از ستاره

بازیگران مطرح سینمای ایران و ترکیه در این اثر گرد هم جمع شده اند به شکلی که این فیلم یکی از پرستاره ترین آثار سینمایی چند سال محسوب می‌شود؛ پارسا پیروزفر بازیگر مطرح و محبوب سینمای ایران نقش مولانا را بازی می‌کند و شهاب حسینی نیز با گریمی متفاوت نقش شمس تبریزی را عهده دار شده است. همچنین هانده ارچل ستاره تلویزیون و سریال‌های ترکیه است که نقش کیمیا خاتون (دختر مولانا) را بازی می‌کند.

حسام منظور در نقش حسام‌الدین چلبی (همنشین و شاگرد مولانا)، بوراک توزکوپاران بازیگر مطرح سینمای ترکیه در نقش سلطان ولد (پسر بزرگ مولانا)، بوران کوزوم دیگر بازیگر مطرح ترکیه نقش علاءالدین (پسر مولانا) را بازی می‌کند، بنسو سورال در نقش مریم، سلما ارگچ در نقش کِرا خاتون (همسر مولانا)، ابراهیم چلیک‌کول در نقش اسکندر و خالد ارگنچ ستاره مطرح ترکیه و از بازیگران محوری سریال «حریم سلطان» در نقش پدر مولانا، از دیگر بازیگران ترکی این فیلم هستند.

یکی از حواشی پر سر و صدای این فیلم انتشار خبر ایفای نقش مولانا توسط بازیگری ترک بود که موجی از انتقادات کاربران ایرانی در نقد مصادره مولوی توسط ترک‌ها را به همراه داشت اما در نهایت این پارسا پیروزفر بود که نقش اصلی فیلم و نقش مولوی را بازی کرد.

«مست عشق» و حواشی بی انتها

«مست عشق» در ابتدا و در قالب یک اثر مشترک بین تهیه کننده ایرانی و ترکی تعریف شد که شاید بتوان گفت این فیلم سینمایی یکی از پرحاشیه ترین فیلم‌های سینمای ایران محسوب می‌شود اثری که در همه بخش‌ها حواشی و اتفاقات قابل توجهی را تجربه کرد که از جمله این حواشی می‌توان به؛ قرارداد تولید در سه ماه و آماده شدن پروژه پس از ۵ سال، لغو آهنگسازی سهراب پورناظری و خوانندگی همایون شجریان، اخبار تعطیلی پروژه به‌واسطه مشغله حسن فتحی برای کارگردانی «جیران»، صحبت ابراهیم داروغه زاده دبیر جشنواره فجر مبنی بر مجوز نداشتن این فیلم و عدم امکان حضور در جشنواره فیلم فجر، خبر گروگان گرفتن راش های فیلم توسط تهیه کننده ترکی و فروش آن در قالب سریال به شبکه‌ای ماهواره‌ای، شکایت از تهیه کننده ترکی توسط کارگردان، توقف پروژه به واسطه اختلاف‌ها بین تهیه کنندگان، ورود سفارت ایران در ترکیه به مشکلات فیلم و تفاهم برای انتقال تمام راش‌های فیلم به تهیه کننده ایرانی، اعلام اکران همزمان با روز جهانی مولوی، خبر اکران همزمان در ترکیه و ایران، دوبار تعویق اکران فیلم و در آخرین مورد هم بیانیه تهیه کننده ترک فیلم در واکنش به اظهارات علی سرتیپی پخش کننده «مست عشق» اشاره کرد.

تایم لاین حواشی فیلم «مست عشق» از زمان شروع پروژه تا امروز را می‌توانید به صورت کامل از این فایل بخوانید؛ در این قابل تمامی اتفاقات و حواشی «مست عشق» با ترتیب زمانی ذکر شده است. مرور این موارد می‌تواند دید و نگاه مناسبی در راستای تولید آثاری از این دست به ما بدهد.

باید منتظر ماند و دید که «مست عشق» با وجود بهره گیری از بازیگران و عوامل پشت دوربین مطرح ایرانی و خارجی و داستانی جذاب که در راستای احیای مفاخر ملی ایران زمین تولید شده است، چقدر می‌تواند در اکران موفق شود و آیا مخاطبان با استقبال از این فیلم بر این فرضیه که تنها فیلم‌های کمدی ظرفیت فروش و موفقیت در گیشه را دارند، پایان می‌دهد؟

سایر عوامل فیلم سینمایی «مست عشق» عبارتند از مدیر صدابرداری: علیرضا علویان، مترجم فیلمنامه: نفیسه لاله، رنگ شناس: هوتن حق شناس و مانا محمدطاهر، آهنگساز: فاهیر آتاک اوغول، تدوین: جیدا کاراقول و دیلبر کویونجو، دستیار فیلمبردار: عارف جان کوجا و موجایت کیلیچ، دستیار نورپردازی: سید اوزدن، دستیار کارگردان: گیزم کاراجا و سوال سنرجانشین تهیه کننده: شهرام زاهدی، سرپرست گروه کارگردانی: محمدرضا رستمی، مدیر فیلم برداری: مرتضی پورصمدی، مدیر تولید: تولگا توسون، مدیر هنری: نیلوفر چامور، طراح گریم: ایمان امیدواری، دستیار اول و مدیر برنامه ریزی: فاتیح کجا، طراح جلوه‌های ویژه میدانی: آیتکین یالچین، طراح بدلکاری: شاهین کاراکوش از دیگر عوامل این فیلم هستند.