واریکوسل در مردان چیست؟ معرفی کامل واریکوسل

عارضه واریکوسل به معنای بزرگ شدن وریدهای داخل کیسه شل پوستی است که بیضه‌ها (اسکروتوم) را نگه می‌دارد. این وریدها خون کم اکسیژن را از بیضه‌ها به قسمت‌های فوقانی بدن منتقل می‌کنند. واریکوسل زمانی اتفاق می‌افتد که خون به جای اینکه به طور مؤثر از کیسه بیضه گردش کند، در سیاهرگ‌ها جمع می‌شود. عارضه واریکوسل معمولاً در دوران بلوغ ایجاد می‌شود و با گذشت زمان بروز پیدا می‌کند.

بروز این بیماری ممکن است باعث ایجاد ناراحتی یا درد در فرد مبتلا شوند، اما اغلب بدون علامت یا عارضه رخ می‌دهند. همچنین عارضه واریکوسل ممکن است باعث رشد ضعیف بیضه، تولید کم اسپرم یا بروز مشکلات دیگری شود که ممکن است منجر به ناباروری در فرد مبتلا شود. اگر درمان‌های معمولی تأثیری در روند این عارضه نداشت، برای درمان واریکوسل ممکن است عمل جراحی واریکوسل توصیه شود.

علائم ابتلا به واریکوسل در مردان چیست؟

 عارضه واریکوسل معمولاً در سمت چپ کیسه بیضه اتفاق می‌افتد و اغلب هیچ علائم یا علامتی ایجاد نمی‌کند. البته در صورت بروز، علائم و نشانه‌های احتمالی ابتلا به عارضه واریکوسل ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• درد: درد ناشی از واریکوسل مبهم است و هنگام ایستادن یا اواخر روز بیشتر محتمل است. دراز کشیدن اغلب درد ناشی از این اختلال را تسکین می‌دهد.
• وجود توده‌ای در کیسه بیضه: اگر واریکوسل به اندازه کافی بزرگ باشد، ممکن است توده‌ای مانند “کیسه کرم” در بالای بیضه قابل مشاهده باشد. واریکوسل در اندازه کوچک‌تر ممکن است برای دیدن خیلی کوچک باشد اما با لمس قابل توجه باشد.
• بیضه‌ها با اندازه‌های متفاوت: در بیماری واریکوسل، بیضه آسیب دیده ممکن است به طور قابل توجهی کوچک‌تر از بیضه طبیعی دیگر باشد.
• واریکوسل ممکن است منجر به مشکل در باروری مردان شود، اما لزوماً همه واریکوسل ها موجب ناباروری نمی‌شوند.

 مطالعه بیشتر: جهت مطالعه کامل و اطلاع بیشتر از بیماری واریکوسل گرید ۳ کلیک کنید.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

معاینه سالانه مردان و پسران برای نظارت بر رشد و سلامت بیضه‌ها مهم است. مهم است که این معاینه را برنامه‌ریزی و به طور منظم انجام دهید. تعدادی از بیماری‌ها هم می‌توانند به بروز درد، تورم یا توده در ناحیه کیسه بیضه کمک کند. اگر هر یک از این موارد را تجربه کردید، برای تشخیص بیماری خود به موقع و دقیق به یک پزشک متخصص مراجعه کنید.

علت ابتلا به واریکوسل در مردان چیست؟

 به طور طبیعی بیضه‌ها خون سرشار از اکسیژن را از دو شریان بیضه دریافت می‌کنند (یعنی یک شریان برای هر طرف کیسه بیضه). به طور مشابه، دو ورید بیضه نیز وجود دارد که خون تخلیه شده از اکسیژن را به سمت قلب برمی گرداند. در هر طرف کیسه بیضه، شبکه‌ای از وریدهای کوچک (شبکه پامپینی‌فرم) خون فاقد اکسیژن را از بیضه به سیاهرگ اصلی بیضه منتقل می‌کند. عارضه واریکوسل به معنای بزرگ شدن شبکه پامپینی فرم است. علت دقیق عارضه واریکوسل ناشناخته است. یکی از عوامل مؤثر در ابتلا به بیماری واریکوسل ممکن است عملکرد نادرست دریچه‌های داخل وریدها باشد که هدف آن حفظ حرکت خون در جهت صحیح است. همچنین، ورید بیضه سمت چپ مسیر تا حدودی متفاوتی از ورید راست را دنبال می‌کند و در این مسیر احتمال بروز مشکل در جریان خون در سمت چپ افزایش می‌یابد. هنگامی که خون ضعیف از نظر محتوای اکسیژن در شبکه وریدها بازگشت پیدا می‌کند، آن‌ها گشاد می‌شوند و واریکوسل را ایجاد می‌کنند.

عوارض ابتلا به واریکوسل در مردان چیست؟

ابتلا به واریکوسل می‌تواند تنظیم دمای بیضه‌ها را برای بدن دشوار کند. همچنین این مشکل می‌تواند به استرس اکسیداتیو و تجمع سموم منجر شود. این عوامل ممکن است به بروز عوارض زیر کمک کنند:

پایین آمدن سلامت بیضه: در پسرانی که در سن بلوغ هستند، واریکوسل ممکن است رشد بیضه، تولید هورمون و سایر عوامل مرتبط با سلامت و عملکرد بیضه را تحت تأثیر سو خود قرار دهد. در مردان، واریکوسل ممکن است منجر به کوچک شدن تدریجی بیضه به دلیل از دست دادن بافت شود.

ناباروری: ابتلا به بیماری واریکوسل لزوماً باعث ناباروری نمی‌شود. تخمین زده می‌شود ۱۰ تا ۲۰ درصد از مردانی که مبتلا به واریکوسل تشخیص داده شده‌اند، برای داشتن فرزند دچار مشکلاتی می‌شوند. در میان مردانی که مشکلات باروری دارند، حدود ۴۰ درصد از آن‌ها مبتلا به بیماری واریکوسل هستند.

  مطالعه بیشتر: جهت مطالعه کامل و اطلاع بیشتر از اینکه علت واریکوسل چیست  کلیک کنید.

روش‌های تشخیص واریکوسل در مردان چیست؟

برای تشخیص واریکوسل در مردان در ابتدا، پزشک متخصص شما را با بررسی بصری کیسه بیضه و لمس مورد ارزیابی قرار می‌دهد. برای این منظور معمولاً شما در حالت درازکش و ایستاده معاینه خواهید شد. هنگامی که ایستاده‌اید، ممکن است پزشک معالج از شما بخواهد که نفس عمیقی بکشید، آن را نگه دارید و پایین بیاورید( درست مانند فشاری که در حین اجابت مزاج وجود دارد). این تکنیک (مانور والسالوا) نام دارد که می‌تواند بررسی واریکوسل را آسان‌تر کند.

۱. تست تصویربرداری

برای تسهیل در روند تشخیص بیماری واریکوسل پزشک معالج شما ممکن است از شما بخواهد که یک معاینه سونوگرافی انجام دهید. در تکنیک سونوگرافی از امواج صوتی با فرکانس بالا برای ایجاد تصاویری از ساختارهای داخل بدن شما استفاده می‌کند. از این تصاویر می‌توان برای موارد زیر استفاده کرد:

• تشخیص یا تأیید ابتلا به بیماری واریکوسل
• رد بیماری‌های دخیل دیگر که به عنوان علت احتمالی علائم یا نشانه‌های موجود در فرد مراجعه کننده در نظر گرفته شده است.
• ضایعه یا عامل دیگری که مانع جریان خون می‌شود را شناسایی می‌کند.

 2. تشخیص نهایی بیماری واریکوسل

همان‌طور که در بالاتر توضیح داده شد ابزارهایی مانند معاینه و لمس و همچنین تست‌هایی مانند سونوگرافی و دیگر تست‌های تصویربرداری می‌تواند در این زمینه کمک شایانی بنمایند. بعد از انجام این مراحل درجات و سطوح مختلفی بیماری واریکوسل تعیین می‌شود که شامل موارد زیر است:

• گرید ۱: در این حالت وریدهای ناحیه بیضه هنگام زور زدن فرد قابل لمس می‌باشند.
• گرید ۲: در این مرحله وریدهای ناحیه بیضه فرد در حالت ایستاده قابل لمس می‌باشند.
• گرید ۳: در این حالت وریدهای ناحیه بیضه فرد در حالت ایستاده قابل‌ مشاهده‌اند.
• واریکوسل ساب کلینیکال: این شکلی از بیماری است که در آن مشکل رخ داده با معاینه قابل لمس و در نتیجه تشخیص داده نمی شود ،ولی با سونوگرافی تشخیص داده می‌شود.

روش‌های درمان بیماری واریکوسل در مردان چیست؟

بیماری واریکوسل اغلب نیازی به درمان ندارد. در مردی که ناباروری را تجربه می‌کند، جراحی برای اصلاح واریکوسل ممکن است بخشی از برنامه درمان باروری آن فرد باشد. در نوجوانان یا جوانان یعنی عموماً کسانی که به دنبال درمان باروری نیستند پزشک معالج ممکن است معاینات سالانه را برای نظارت بر هرگونه تغییر  در رشد یا بهبود این بیماری پیشنهاد دهد.

 1. عمل جراحی

هدف از جراحی واریکوسل، بستن ورید آسیب دیده برای هدایت جریان خون به وریدهای سالم است. این  امر امکان‌پذیر است زیرا دو سیستم شریان و ورید دیگر گردش خون را به کیسه بیضه و از کیسه بیضه تأمین می‌کنند.

جراحی واریکوسل در مردان ممکن است در شرایط زیر توصیه شود:

بیضه‌ای که تأخیر در رشد آن مشاهده می‌شود.

تعداد کم اسپرم یا سایر بی‌نظمی‌های مربوط به اسپرم (معمولاً فقط در افراد بزرگ‌سال آزمایش می‌شود)

وجود درد مزمن بعد از ابتلا به واریکوسل که با داروی مسکن کنترل نمی‌شود.

نتایج درمان با استفاده از جراحی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• بیضه آسیب دیده در نهایت ممکن است به اندازه مورد انتظار خود بازگردد. در مورد یک نوجوان، بیضه ممکن است در رشد و نمو به حالت طبیعی که مد نظر است برسد.
• ممکن است تعداد اسپرم‌ها بهبود یافته و مشکلات مربوط به اسپرم اصلاح شود.
• جراحی ممکن است باروری را بهبود بخشیده یا کیفیت مایع منی را برای لقاح آزمایشگاهی بهبود بخشد.

سؤالات متداول

۱) بیماری واریکوسل چه زمانی اتفاق می‌افتد؟ واریکوسل زمانی اتفاق می‌افتد که خون به جای اینکه به طور مؤثر از کیسه بیضه گردش کند، در سیاهرگ‌ها جمع می‌شود.

۲) واریکوسل در کجا اتفاق می‌افتد و چه علائمی دارد؟ عارضه واریکوسل معمولاً در سمت چپ کیسه بیضه اتفاق می‌افتد و اغلب هیچ علائم یا علامتی ایجاد نمی‌کند. درد، وجود توده در کیسه بیضه و ناباروری از علائم ابتلا به واریکوسل هستند.

منبع مقاله: دکتر فرشاد نامداری